روباه شنی یکی از گونه های در معرض خطر انقراض در ایران است .این روباه به رنگ شن دیده می شود و در مقایسه با روباه معمولی ، جثه کوچکتر و گوش ها نسبتا بزرگتری دارد. پشت گوشها سیاه نیست و پشت بدن معمولا زرد مایل به نارنجی است ولی لکه سیاه رنگی در زیر چشمها دارد و دم ، زرد متمایل به قهوه ای و انتهای آن سفید است . در بین پنجه های دست و پا موهای بلندی دارد. این روباههای کوچک صدای WOW از خود در می آورند .
فرخ مستوفی روباه شنی را یکی از شاخص ترین جانوران کویر برشمرد و گفت: در مناطق کویری می‌توان روباههای شنی را به فراوانی مشاهده کرد. دلیل آن، وجود شرایط زیست محیطی مناسب در منطقه برای آنهاست، شرایطی مانند آب و هوای مناسب و گرمسیری، دارا بودن دشت‌ها، شنزارها برای استتار و پوشش مناسب و وجود شکارها و غذاهای فراوان.
وی افزود: ایران دوگونه روباه دارد؛ روباه معمولی و روباه شنی. روباه شنی یکی از گونه های بسیار نادر ایران است که شبگرد بوده و شب ها برای شکار بیرون می آید، به همین دلیل به ندرت دیده می شود که آمارگیری از این گونه را دشوار کرده است.
این کارشناس محیط زیست حضور گردشگران را باعث آزار و اذیت جانوران کویری عنوان کرد: روباه شنی بسیار کنجکاو و در عین حال خجالتی است. گوش های روباه شنی از روباه معمولی بزرگتر است. این گوش های پهن و بزرگ، ابزاری همچون بادگیر است و به خنک شدن بدن روباه در گرما کمک می کند؛ همچنین قابلیت شنوایی بسیار قوی تر از سایر سگسانان برای این روباه ایجاد می کند. از این رو صدا با هر فرکانسی را در سطح کویر می تواند با گوش های بلندش جذب کند.
مستوفی همچنین با اشاره به اینکه زیستگاه روباه های شنی در دورترین نقاط کویر در مناطق شنی است که از لحاظ زیستی مناطق بسیار حساسی هستند، گفت: روباه شنی در لانه ای که حفر می‌کند، زندگی می‌کند. برخی از روباه ها زمین را برای لانه خود می‌‌کنند. برخی دیگر ممکن است از لانه‌های آماده جانوران دیگر استفاده کنند. همچنین روباه های بیابانی شبکه ای از تونل‌ها زیر شن‌ها می‌‌کنند. از این رو تردد ماشین در این مناطق به زیستگاه این جانوران آسیب جدی وارد می کند.
وی از سازمان میراث فرهنگی و محیط زیست درخواست کرد که بر تورهای کویرنوردی نظارت کامل انجام شود: متأسفانه اخیرا عده ای با ماشین های پر سرو صدا شروع به کویرنوردی کرده اند و جمعیت زیادی را به درون مناطق بسیار حساس از نظر اکوسیستم می برند و باعث شده اند زیستگاه این جانوران در معرض خطر قرار بگیرد. برخی روباه های شنی مجبور به مهاجرت شده اند و برخی که مانده اند مشکلات دیگری برایشان پیش آمده است. همچنین عکس هایی دیده شده که روباه های شنی زنده گیری و به کشورهای حاشیه خلیج فارس برای فروش قاچاق شده است.
این فعال محیط زیست، قاچاق گونه های کمیاب را زنگ خطری برای محیط زیست ایران عنوان کرد:کشورهای عربی مانند امارات با داشتن منابع مالی فراوان و برنامه ریزی به دنبال گونه های جانوری هستند تا محیط زیست خود را بازسازی کرده و بیابان های خالی خود را از گونه های کمیاب و نایاب پر کنند آنها متقاضیان خرید روباه های شنی ایران هستند و بعید نیست روزی در فکر تصاحب یوز ایرانی باشند.
فرخ مستوفی با اشاره به اینکه روباه شنی خوراک دائمی و طبیعی یوزپلنگ ایرانی است و یوز غذایی جز خرگوش و روباه ندارد و به سختی ممکن است بتواند شکاری مانند آهو داشته باشد، افزود: من در اینجا اعلام خطر می کنم که زیستگاه روباه شنی مورد هجوم افراد بی صلاحیت و غیرمسئول قرار گرفته و از بین رفتن روباه شنی بر روی چرخه غذایی و حیات یوزها اثر منفی می گذارد و باعث نابودی آنها هم می شود.
