تالاب بندر انزلی با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین زیستگاه‌های طبیعی حیوانات، ماهیان، پرندگان و انواع گیاهان در ایران است و علاوه بر آن هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می‌آیند.
این تالاب که چندین جزیره را در خود جای داده به دلیل موقعیت جغرافیایی و از نظر میزان بالای رطوبت و آب با هیچ‌یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست.
کنوانسیون رامسر در ۱۹۷۱ به امضای کشورهای متعهد از جمله ایران رسید، حفاظت و استفاده خردمندانه از تالاب‌ها از طریق اقدامات ملی و همکاری‌های بین‌المللی به منظور دستیابی به توسعه پایدار است ولی می‌بینیم که عده‌ای به اهداف مختلف از جمله سودجویی و فروش زمین و یا تغییر کاربری تالاب به زمین کشاورزی اقدام به دخل و تصرف این پدیده طبیعی کرده و آتش به جان نیزارهای تالاب می‌زنند.
در چند روز اخیر برای دومین بار شاهد آتش‌سوزی گسترده تالاب انزلی بودیم و در همین رابطه بابک شکوهی‌راد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر سه روز از آتش‌سوزی در تالاب انزلی در منطقه چراغ پشتان می‌گذرد و با تلاش شبانه‌روزی در ظاهر هیچ آتشی وجود ندارد ولی همه نیروها مشغول خاموش کردن لکه‌های باقیمانده آتش و دودهای حاصل از آن هستند.
وی با اشاره به اینکه منطقه صعب‌العبور است، افزود: علی‌رغم اینکه در ظاهر با یک دشت روبرو هستیم ولی نیزارها و سست بودن زمین مانع عبور تجهیزات و ماشین‌های سنگین و آتش‌نشان می‌شود و نمی‌توانیم به صورت کامل نزدیک مناطق آتش گرفته شویم.
شکوهی‌راد با اشاره به اینکه همه نیروهای امدادگر اعم از آتش‌نشانان، نیروهای هلال احمر، بسیج، سپاه و اداره بندر با تمام قوا کمک می‌کنند تا بتوانیم به صورت کامل آتش را مهار کنیم، تصریح کرد: درخواست حضور هواپیمای آتش‌نشان انجام شده و اطلاعات لازم از مختصات منطقه از طرف دوستان محیط زیست ارسال شده و با توجه به اینکه آنها هم یک مقدماتی لازم دارند و با توجه به هزینه‌بر بودن پرواز، با تکمیل اطلاعات امیدواریم این هواپیما از فرودگاه تهران که تحت اختیار وزارت دفاع و سپاه است برای آب‌پاشی کامل در منطقه حضور پیدا کند.
معاون امور عمرانی فرمانداری بندر انزلی با اشاره به اینکه هنوز برآورد کامل از میزان آتش‌سوزی انجام نشده، تاکید کرد: طبق برآورد مقدماتی در حدود هفت هکتار در حوزه چراغ‌پشتان آتش گرفته البته آتش‌سوزی نقطه‌ای زیاد داشتیم و با توجه به آتش‌سوزی هفته گذشته در منطقه تربه‌گوده نزدیک به ۱۰ هکتار از تالاب انزلی در آتش سوخته است.
وی با اشاره به اینکه در هر پروسه کاری حدود ۹۰ نفر از نیروها مشغول اطفای حریق هستند، گفت: همه نیروها در اوج خستگی با تمام وجود پای کار بودند ضمن اینکه تعدادی از مردم محلی هم با کپسول‌های آتش‌نشانی شخصی نیز به صورت نقطه‌ای لکه‌های آتش را خاموش می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در هیچ نقطه آتش نمی‌بینیم ولی تجربه ثابت کرده ممکن است در صورت عقب‌نشینی آتش از جایی سر بزنند و شعله ور شود، تصریح کرد: امیدواریم با حضور هواپیمای آتش‌نشان با آب‌پاشی یکباره منطقه که وسعت زیادی را درگیر کرده بود جلوی شعله‌ور شدن و آتش‌سوزی مجدد و گسترش خسارت را بگیریم.
آتش زدن تالاب با انگیزه کشاورزی، ضرر به هوای سود است
سید فرشید فلاح، سرپرست اداره محیط زیست شهرستان بندرانزلی نیز در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه آتش زدن نیزارهای تالاب انزلی با هدف تصرف زمین‌های آن و یکی از تهدیدهای این ثروت ملی است، اظهار کرد: نیروهای دولتی از جمله اداره محیط زیست حافظ اکوسیستم تالاب هستیم ولی بهره‌برداری از تالاب متعلق به مردم است لذا دلسوزی مردم به ویژه حاشیه‌نشینان تالاب در حفظ و نگهداری این ثروت باید بیشتر از نهادهای دولتی و نظارتی باشد.
وی با اشاره به محدودیت نیروها، وسایل نقلیه و امکانات دولتی افزود: برای حفظ اکوسیستم‌هایی مانند تالاب انزلی به مشارکت مردم نیاز داریم و خود مردم مخصوصا حاشیه‌نشینان تالاب به عنوان ذینفعان این موقعیت، باید بیش از ارگان های دولتی نگران تالاب باشند زیرا از آن استفاده و بهره‌برداری می‌کنند.
فلاح با بیان اینکه آتش‌سوزی، تصرف و هرگونه تغییر کاربری در این حوزه باعث از بین رفتن اکوسیستم تالاب می‌شود، تصریح کرد: آتش زدن نیزارهای تالاب و تبدیل آن به زمین کشاورزی اتفاق خوبی نیست زیرا زمین های کشاورزی کنار تالاب مقدار زیادی از آب تالاب را استفاده کرده و از حجم آب تالاب کم می‌شود.
سرپرست اداره محیط زیست شهرستان بندرانزلی با تاکید بر اینکه اتفاق بد دیگر ورود کود و سموم به آب از طریق زمین های کشاورزی اطراف تالاب است، گفت: بازگشت کود و سموم کشاورزی از طریق پساب داخل آب تالاب باعث می‌شود میزان املاح داخل تالاب افزایش پیدا کند و این سم که از طریق آبیاری مجدد با آب آلوده به سموم انجام می‌شود آن را وارد چرخه غذایی می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: این سموم باعث شکوفایی جلبک‌ها و افزایش گیاهان در تالاب شده و در ادامه، روند خشکسالی تالاب را افزایش می‌دهد لذا همه مردم به ویژه حاشینه‌نشینان تالاب دغدغه حفظ آن را داشته باشند و برای حفظ اکوسیستم تالاب که زنجیروار با زندگی و سلامت همه اهالی منطقه در ارتباط است، مشارکت و نگرانی بیشتری داشته باشند.
منبع: ایسنا
