برنامه استعدادیابی عصر جدید احسان علیخانی که شب‌های آخرین ماه سال را برای هموطنان، جذاب کرده است، ۲۶ برنامه در فصل اول دارد که هر هفته ۲ برنامه روی آنتن می‌رود و بینندگان تلویزیونی آن، با چهره‌هایی از عالم هنر و ورزش و سرگرمی، آشنا می‌شوند. از دختران نینجا تا بیت باکسر ایرانی و نقاش دو دقیقه‌ای و منتالیست باور نکردنی و تقلید گران صدا و تصویر وموسیقی و غیره.
در جشنواره‌ای که احسان علیخانی به راه انداخته، هزاران نفر کاندید شده اند که هیات انتخاب، شماری از استعداد‌ها را برای اجرای روی استیج، دعوت می‌کند.
در مدت پخش این برنامه تا کنون، شاهد استعداد‌های شگفت انگیزی از نوجوانان و جوانان این مرز و بوم بودیم که به نظر می‌رسد در برنامه‌های بعدی، جذابیت کار افزایش یابد و داوری‌ها برای ۴ داور برنامه که از عالم موسیقی و سینما انتخاب شده اند، سخت‌تر شود. ۲ اجرا از مجموع ده‌ها اجرایی که تا کنون دیدیم، متفاوت و هیجان انگیز بود.
یکی اجرای حسن فتحی روشن، شعبده باز و منتالیست شناخته شده ایرانی که ذهن خوان قهاری است و توانایی‌های عجیب و غریبی دارد و هر بار، شگفتی خلق می‌کند. فرد دوم، کامیار احمدی بود که ضربان قلب خود را در برنامه، متوقف کرد. بین ایست قلبی و حمله قبلی تفاوت است. ایست قلبی یک مسئله الکتریکی، ناشی از خطای عملکردی الکتریکی و در نتیجه توقف کامل ضربان قلب است.
توجیه علمی مشخصی وجود ندارد
جناب یاراحمدی نفر اولی نیست که چنین ادعایی را مطرح کرده و دست به انجام آن زده است. در واقع تا امروز چند نفر دیگر نیز چنین کاری را انجام داده‌اند که غالب آن‌ها از کشور هند بوده‌اند. چه در خصوص یاراحمدی و چه افراد دیگری که پیش از این دست به انجام این کار زده‌اند، دلیل و توجیه علمی مشخصی برای کارشان وجود ندارد.
هر چندبا روش‌های مشخص و تعریف‌شده‌ای می‌توان ضربان قلب را کاهش داد. یکی از این روش‌ها، «مانور والسالوا» (Valsalva maneuver) است. انجام این مانور که در برخی موارد خاص کاربرد درمانی نیز دارد، می‌تواند به کاهش ضربان قلب منجر شود. با توجه به شکل انجام کار توسط وی، به نظر می‌رسد نزدیک‌ترین توجیه برای کار او استفاده از این مانور باشد. هر چند به دلیل نوع تصویربرداری و این که در زمانی که ضربان قلب وی متوقف شده بود، تصویری از چهره او در برنامه عصر جدید ندیدیم، قضاوت در این خصوص دشوار است، اما این مانور والسالوا چیست و چطور می‌تواند به کاهش ضربان قلب منجر شود؟
شاید پاسخ این باشد
مانور والسالوا موضوعی شناخته شده در پزشکی است. اسم این مانور به پزشک ایتالیایی قرن هفدهم به همین نام باز می‌گردد. این مانور شامل چند مرحله است. در مرحله اول فرد شروع به زور زدن و همزمان تنفس خود را متوقف می‌کند. این زور زدن بدون تنفس، به افزایش فشار داخل قفسه سینه و فشرده شدن عروق منجر می‌شود. این افزایش فشار، موجب کاهش برون ده قلب می‌شود و کاهش ضربان قلب را به دنبال دارد.
البته به صورت معمول با انجام این مانور، ضربان قلب تا حدی کاهش پیدا می‌کند و به توقف کامل آن منجر نمی‌شود. آن چه در برنامه عصر جدید دیدیم، تا حدی با این مانور هم‌خوانی دارد. یاراحمدی، همزمان با توقف ضربان قلب، نفس‌اش را حبس کرد و با شروع به نفس کشیدن دوباره، ضربان قلب مجدد آغاز شد.
البته همان طور که اشاره شد به صورت کلی این مانور به توقف کامل ضربان قلب در افراد سالم منجر نمی‌شود، اما شاید تا حدی بتواند روش کار یاراحمدی را توضیح دهد. هر چند او از نیروی تمرکز به عنوان عاملی موثر نام برد، اما پذیرش این ادعا با توجه به نوع تنفس تند در زمان آغاز دوباره ضربان قلب، کمی دشوار است.
آیا این کار خطرناک است؟
در این برنامه آقای یاراحمدی این کار خود را بی‌خطر توصیف و به نوعی آن را بازی قلمداد کرد. اما آیا چنین حرکت‌هایی به واقع بی‌خطر است؟ تغییر در ضربان قلب و ریتم تنفسی به شکلی شدید، آن هم بیش از ۱۰ثانیه، کاری به شدت خطرناک است. این وضعیت می‌تواند منجر به تشنج و از بین رفتن بخشی از سلول‌های مغزی شود. از طرفی انجام چنین کار‌هایی در برخی گروه‌ها با خطرات بسیار بیشتری همراه است. پس به صرف جالب بودن، سراغ چنین فعالیت‌هایی نروید و یادتان باشد افرادی، چون کامیار یاراحمدی، موارد استثنایی هستند که توان انجام چنین کار‌هایی را دارند.
دکتر مهدی فتحی| دانشیار بیهوشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و هیپنوتیزم درمانگر بین المللی ایران
درباره آن چه در فیلم دیده شد، چون از نمای دور بود، خیلی نمی‌توان قضاوت دقیقی داشت.به نظر می‌رسد نامبرده در این فیلم باحبس نفس باعث می‌شود ریه‌ها پر از هوا بمانند که به دلیل مجاورت قلب با ریه، طبعا قلب در فشار قرار می‌گیرد و این نبض را کند می‌کند و در صورت تداوم می‌تواند سبب اختلال فشار خون و ریتم قلب شود البته نه ظرف ۸ ثانیه.آن چه مسلم است این که ذهن بر بدن اثر گذار است، اما آن چه دیدم اثر ذهن نبود بلکه اثر مکانیکی ریه بر قلب است.
دکتر رضا دهستانی | متخصص بیماری‌های قلب و عروق
می‌توان با بعضی از مانور‌ها ضربان قلب را کاهش داد، اما توقف و ایست کامل توجیهی ندارد. دکتر دهستانی به این نکته نیز اشاره می‌کند که این کار عوارضی را به همراه دارد از جمله تشنج و حتی مرگ که توصیه می‌شود افراد برای تفریح و بازی به سراغ این کار‌ها نروند.
