بر اساس آمارهای غیر رسمی در طول سالهای اخیر بالغ بر چند هزار دستگاه کارتخوان ایرانی و متصل به شبکه شتاب با حسابهای ایرانی از مرزهای کشور خارج و در کشورهایی همچون ترکیه، کانادا، امارات متحده عربی، گرجستان، ارمنستان و چند کشور دیگر در فروشگاههای مختلف و صرافیها به عنوان ابزار پرداخت برای ایرانیان مورد استفاده قرار گرفته که کارشناسان اعتقاد دارند خروج این دستگاهها و استفاده از آنها تا چندی پیش برای بانک مرکزی و شرکت شاپرک با توجه به نبود دستور و اختیارات دغدغه نبوده، اما دستور قاطعانه و مهم عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در راستای سالم سازی و ساماندهی شبکه پرداخت الکترونیک باعث شد تا در جلساتی بحث دستگاههای کارتخوان خارجی مطرح و برای آنها تصمیمات لازم اتخاد شود؛ خروجی این جلسات با توجه به استفاده گسترده از این پایانههای فروش به منظور انجام معاملات سفته بازی و اخلال در نظام ارزی در راستای تضعیف پول ملی، ایجاد الزامات جدید برای ابزارهای پرداخت بود.
در زمینه الزامات جدید برای ابزارهای پرداخت توسط بانک مرکزی، مصوب شد تا سقف انتقال وجه با استفاده از هر کارت بانکی ۵۰ و برای هر کد ملی ۱۰۰ میلیون تومان باشد؛ همچنین با توجه به تعریف مرزهای جغرافیایی توسط سایر بانکهای مرکزی در دنیا الزام فعالیت ابزارهای پرداخت در ایران با عنوان شبکه ایران اکسس مطرح شد و تصمیم گرفته شد تا تمامی ابزارهای پرداخت در ایران قابل استفاده باشد و از فعالیت هرگونه ابزار پرداخت از جمله دستگاه کارتخوان و درگاه پرداخت اینترنتی در خارج از کشور جلوگیری شود تا این ابزارها در خارج از کشور حتی با وجود استفاده از آی پیهای ایرانی شناسایی و مسدود شوند.
مهدی طوبایی درباره اقدامات بانک مرکزی و شرکت شاپرک به منظور جلوگیری از فعالیت دستگاههای کارتخوان ایرانی در خارج از کشور گفت: چندی پیش در بانک مرکزی جلسهای با موضوع فعالیت دستگاههای کارتخوان در خارج از کشور با توجه به اهمیت موضوع به دلیل اخلال در نظام ارزی با پایانههای فروشی ایرانی برگزار شد؛ بر همین اساس با توجه به الزام بانک مرکزی برای عدم فعالیت کارتخوانها در خارج از کشور تصمیم گرفته شد تا پایانههای فروش و درگاههای پرداخت اینترنتی صرفا در داخل کشور قابل دسترس باشد که به معنای ایران اکسس بودن ابزارهای پرداخت است و هرگونه فعالیت ابزارهای پرداخت، بر اساس الزامات و ابلاغ انجام شده به شرکتهای پرداخت الکترونیک ممنوع است.
پایانههای فروش و درگاههای پرداخت اینترنتی ایران اکسس هستند
معاون نظارت و توسعه شرکت شاپرک ادامه داد: بانکهای مرکزی دنیا الزاماتی را برای ابزارهای پرداخت تعریف میکنند و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز الزام کرده تا صرفا ابزارهای پرداخت در داخل کشور قابل دسترس باشد؛ کارتخوان برای استفاده در مرزهای ایران اختصاص پیدا کرده و کارتخوانهای فعال در خارج از کشور نیز تا به امروز فعالیت غیر قانونی داشتهاند.
هیچ دستگاه کارتخوانی در خارج از کشور حق فعالیت ندارد
وی تاکید کرد: براساس الزامات مطرح شده، هیچ دستگاه کارتخوانی نباید در خارج از کشور فعالیت داشته باشد و این مسئله شامل تمامی صرافیهای مجاز خارجی نیز میشود.
مسدودیت کارتخوانها در صورت استفاده از آی پی آدرس ایرانی
معاون نظارت و توسعه شرکت شاپرک با بیان این که کارتخوانهای خارجی در صورت استفاده از آی پی آدرس ایران نیز مسدود خواهند شد، گفت: در صورتی که دستگاه کارتخوانی در خارج از کشور وجود داشته و فعالیت کند، مصداق تخلف است؛ شاپرک و شرکتهای پرداخت الکترونیک دستگاههای کارتخوان فعال در خارج از کشور را حتی در صورت استفاده از VPN ایرانی برای ایجاد آی پی ایران با استفاده از امکانات فنی موجود رصد و آنها را مسدود میکنند.