طی سالهای گذشته «قاچاق خاک» یکی از موضوعات چالشبرانگیز بوده است. علی مریدی در پاسخ به این پرسش که آیا از ایران خاک قاچاق میشود؟ گفت: قاچاق خاک مراتع و مزارع را داریم اما در مورد قاچاق خاکهای معدنی من گزارشی دریافت نکردهام.
این کارشناس سازمان حفاظت محیط زیست در مورد قاچاق خاکهای مراتع و مزارع ایران اظهارکرد: قاچاق خاکهای مراتع و مزارع بیشتر از استانهای جنوبی از جمله استان فارس صورت میگیرد.
مریدی در پاسخ به این پرسش که خاک ایران به کجا قاچاق میشود، گفت: مقصد این خاکهای قاچاقشده کشورهای حاشیه خلیج فارس بهویژه امارت و قطر است که در امارات برای ساخت جزایر مصنوعی و در قطر برای خشک کردن دریا استفاده میشود.
وی تاکید کرد: قاچاق خاک از ابتدای دهه ۸۰ شروع شد و هنوز ادامه دارد البته در سالهای اخیر به دلیل کم شدن تقاضا و افزایش حساسیتها، قاچاق خاک تا حدی کنترل شده است.
مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به ارزش بالای خاکهای معدنی کشور گفت: خاکهای معدنی هم که برای تولید فولاد، آهن و مس استفاده میشود و ارزش اقتصادی بالایی دارد، در قالب صادرات و از مبادی رسمی از کشور خارج میشوند که با توجه به ارزش بالای این نوع خاک، صادرات آن هم به محیط زیست و هم به اقتصاد کشور ضربه میزند.
مریدی با بیان اینکه خاک عنصر ارزشمندی است و برای صادرات آن هم باید مبلغ واقعی آن گرفته شود،اظهارکرد: اعتقاد من این است که باید خاک معدنی را که ارزش اقتصادی بالایی دارد در کشور به فولاد و مس تبدیل کنیم و محصول و کالای تولیدشده را از کشور صادر کنیم تا ارزشافزوده و فرصتهای اشتغال آن برای کشور خودمان باشد و به عبارت ساده از خامفروشی خودداری کنیم.
دو سال پیش هم معصومه ابتکار – رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست- با اشاره به برداشت بیرویه و حتی قاچاق خاک جزیره هرمز خواستار برخورد نهادهای نظارتی با موضوع قاچاق خاک شده و به ایسنا گفته بود: قاچاق خاک هرمز که امری غیرقانونی است، موجب مشکلات زیست محیطی می شود.
مسعود منصور- معاون حفاظت و امور اراضی سازمانجنگلها، مراتع و آبخیزداری – نیز در همان سال ۹۵، ضمن تایید خبر قاچاق خاک از کشور، با اشاره به اینکه قانونگذار صدور هر گونه خاک کشاورزی، مرتعی و نباتی را به خارج از کشور ممنوع کرده است،
اعلام کرد که دستگاههای متولی خاک باید به سرعت دور هم بنشینند و با قاچاق خاک از کشور مقابله کنند. صادر کردن خاک حاصلخیز کشور با هیچ منطقی مجاز شمرده نمیشود. خواهش میکنم همه دستگاهها حساسیتهای لازم را داشته باشند.
در گذشته تعدادی از نمایندگان مجلس هم نسبت به قاچاق خاک حساسیت نشان داده و اعلام کرده بودند که خاک ایران در پوشش سیمان، قاچاق میشود.