سعید عبدخدایی در نخستین نشست مشترک روسا و معاونین پژوهشی مراکز حوزوی و دانشگاهی مشهد که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان‌رضوی برگزار شد، اظهار کرد: پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی بر اساس ایده و فضای علم دینی مطرح شد و عمده‌ترین محور فعالیت‌ها و ماموریت اصلی خود را در ارتباط با داخل دانشگاه و تغییر فضای علوم انسانی داخل دانشگاه مطرح کرد.
وی ادامه داد: هدف این پژوهشکده این نبود که به صورت جزیره‌ای جدا از مسائل دانشگاه، مسائل پژوهشی را دنبال کند؛ بلکه هدف اصلی این بود که نفوذی در گروه‌های موجود در دانشگاه فردوسی داشته باشد و بتواند این گفتمان را مطرح کند و در دل گروه‌های آموزشی و پژوهشی موجود در دانشگاه به این جهت هدایت شود. در همین خصوص گروه‌های پژوهشی «تعلیم و تربیت اسلامی»، «اقتصاد اسلامی و مدیریت اسلامی»، «فقه و حقوق اسلامی» در این پژوهشکده شکل گرفت. در همین خصوص تعامل با دانشکده‌های علوم انسانی موجود در دانشگاه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های اسلامی و دینی سطح شهر مشهد مورد توجه پژوهشکده قرار گرفت.
عبدخدایی تصریح کرد: شاید موقعیتی که ما در خصوص دانشگاه و حوزه در شهر مشهد داریم در فضای دیگر وجود نداشته باشد. به عنوان مثال در شهر قم شرایط حوزوی قوی وجود دارد؛ اما از شرایط دانشگاهی به جامعیت دانشگاه فردوسی و قدمت آن برخوردار نیست. در شهر تهران دانشگاه‌های پرسابقه به چشم می‌خورد؛ اما حوزه قوی وجود ندارد، باید گفت شاید مشهد از موقعیت منحصر به فردی برخوردار باشد چرا که از طرفی حوزه کهن و نهادهای مرتبط با حوزه و از طرف دیگر از دانشگاه جامع مانند فردوسی و دیگر نهادهای آموزشی برخوردار است که می‌توانند به تولید علوم انسانی با رویکرد دینی بپردازند.
رئیس پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی اظهار کرد: در این میان پژوهشکده می‌تواند واسطه نفوذی برای ورود اندیشه‌های دینی به دانشکده‌ها باشد. تعامل مناسب میان حوزه و نهادهای دغدغه‌مند دینی می‌توانند شکافی میان این دو جریان موجود در دانشگاه‌ها ایجاد کند.
وی افزود: پژوهش‌های علوم انسانی با رویکرد اسلامی در کشور دچار تشتت فراوان بوده و فعالیت‌های موازی و تکراری زیادی در حال انجام است. در این میان اگر یک کانون هماهنگی موسسات پژوهشی در سطح شهر تشکیل شود و بعد در سطح کشور گسترش یابد، مطلوب خواهد بود که مجموعه ده‌ها و پژوهشکده و مرکز پژوهشی که در حوزه مطالعات دینی و مطالعات علوم دینی با رویکرد دینی در حال فعالیت هستند از وضعیت یکدیگر آگاه باشند و به یکدیگر برای شکل گیری قطبیت‌هایی در هر مرکز کمک کنند.
برنامه‌ریزی برای ساماندهی محققان
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام جواد رقوی، معاون پژوهشی جامعه‌المصطفی العالمیه مشهد، طی سخنانی عنوان کرد: طی یک دهه، معاونت پژوهشی جامعه المصطفی اقدام به انتشار ۹ نشریه کردند که شامل یک نشریه علمی پژوهشی، یک نشریه علمی ترویجی و باقی نشریه‌ها، نشریه تخصصی و دانش‌پژوهی هستند و با مجوز رسمی از از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی همراه است.
وی عنوان کرد: اجرای بیش از ۱۰۰ طرح پژوهشی که در قالب تالیف، ترجمه، تصحیح و طرح‌های پژوهشی تحقیقاتی انجام شده و به مرحله چاپ رسیده است. برگزاری بیش از ۵۰۰ نشست علمی توسط اساتید، برگزاری ۷ مورد کرسی نظریه پردازی ترویجی، برگزاری ۱۱ همایش علمی در سطح بین‌المللی و ملی که حاصل آن بیش از ۱۰۰۰ مقاله علمی بوده است که توسط اندیشمندان و محققان تهیه شده و قرار است در دوم اسفندماه همایش بین‌المللی «امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) و نهضت علمی تمدنی جهان اسلام» با همکاری دفتر تبلیغات اسلامی و بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شود.
معاون پژوهشی جامعه‌المصطفی العالمیه مشهد اظهار کرد: برنامه دیگری که در جامعه المصطفی العالمیه دنبال می‌شود موضوع سامان دهی محققان است. از آنجا که معتقد هستیم همه طلاب استعداد پژوهشی یکسانی را ندارند، در نتیجه سامانه‌ای طراحی شد که طلاب توانستند مقاله نویسی کرده و در این سامانه ثبت نام کنند. این سامانه در مشهد حدود ۱۱۵۰ عضو دارد که هر سال مقالات خود را ارائه می‌کنند و براساس امتیاز کسب شده، رتبه بندی می‌شود. در مشهد حدود ۷۰ هزار مدرک علمی از جمله کتاب، مقاله و پایان نامه داریم.
رقوی افزود: ایجاد انجمن‌های علمی دانش‌پژوهی توسط طلاب که کوتاه واره‌ای از همه فعالیت‌های پژوهشی مجموعه است و همچنین راه‌اندازی نمایندگی مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر جامعه المصطفی العالمیه در مشهد از دیگر اقدامات پژوهشی این مجموعه است.
در ادامه حجت‌الاسلام حسین کندری، معاون پژوهشی حوزه علمیه خراسان، عنوان کرد: حوزه علمیه خراسان برنامه‌های کلان خود را در دو مقوله پیگیری می‌کند؛ نخست برنامه‌های کلانی در قسمت دانشی و درون ساز حوزه علمیه که با هدف توانمندسازی اساتید و طلاب و مجموعه‌های آموزشی درون حوزه همراه است. همچنین جهت پاسخگویی که حوزه علمیه باید نسبت به جامعه، نظام و حتی در سطح بین‌الملل داشته باشد، ۶ هیات اندیشه ورز از جمله اقتصاد الگوی اسلامی پیشرفت، در عرصه مباحث اقتصادی و… براساس مسائل و شرایط موجود شکل گرفت. علاوه بر این تولیداتی نیز توسط حوزه علمیه امسال در نمایشگاه پژوهش و فناوری ارائه شد.
وی بیان کرد: دومین هیات اندیشه ورز، هیات اسلام، ادیان و ارتباطات میان فرهنگی است که در همین خصوص همایش بین‌المللی در خصوص رسالت‌های انبیاء(ع) در دستور کار قرار دارد و امید است مرحله کشوری آن در اسفندماه برگزار شود. همچنین هیات اندیشه ورز زن و خانواده که موضوعات مربوط به تعلیم تربیت و سبک زندگی و خانواده در این هیات در حال پیگیری است. هیات اندیشه‌ورز «هنر، رسانه و فضای مجازی»، هیات «دین و سبک زندگی» و آخرین هیات، هیات اندیشه ورز تحت عنوان «حوزه، جامعه و تمدن اسلامی» در حوزه علمیه دنبال می‌شود و امید است بتوانیم در این مباحث با هم‌افزایی حاصل شده، شاهد رشد و شکوفایی بیشتر باشیم.
