یک روان‌شناس گفت: فحش دادن کودک، پرخاش کلامی است و باید بررسی شود.
اعظم نوری اظهار کرد: گاهی ممکن است والدین با الفاظی از جانب کودک مواجه شوند که مناسب نبوده و تازگی دارد.
گرچه کودک منظوری از بیان الفاظ نامناسب ندارد، اما هر والدی ترجیح می‌دهد که فرزندش مودبانه برخورد کند؛ در واقع فحش دادن نوعی پرخاش کلامی است و در بسیاری از موارد، جنبه یادگیری دارد. کودک الفاظ زشت را می‌آموزد و برای جلب توجه اطرافیان و ابراز خود و حتی برای لجبازی و شکستن محدودیت‌ها، از آن استفاده می‌کند.
این مشاور با اشاره به اینکه چنین موضوعی به سن کودک بستگی دارد، ادامه داد: ۲ تا ۳ سالگی سن لجبازی کودکان است و کودک بدون اینکه مفهوم الفاظ را بداند، ممکن است این کلمات را به زبان بیاورد. البته تند و قاطعانه و یا برعکس، تعجب کردن و خندیدن می‌تواند باعث تشدید این رفتار شود.
در این سن نادیده گرفتن، بهترین عملکرد است و به تغییر آن کمک می‌کند.
وی افزود: این نوع رفتارها در کودکان دوره‌ای است؛ به عبارتی در سنین نوپا، کودک ممکن است مدت کوتاهی از الفاظ نامناسب استفاده کند و بعد، رفتار دیگری را جایگزین آن کند .
در سنین بالاتر، کودک متوجه معنی دشنام می‌شود و برای بزرگ نشان دادن خود در مقابل دوستان ممکن است از این کلمات استفاده کند. نادیده گرفتن رفتار کودک در این سن کمک‌کننده نیست و والدین باید نارضایتی خود را اعلام کنند.
نوری تصریح کرد: وقتی کودک از این الفاظ استفاده می‌کند، اگر والدین از لحن کودکانه فرزندشان خوششان بیاید و به او بخندند یا واکنش خیلی تند نشان دهند، این رفتار در کودک تثبیت می‌شود.
در این شرایط، اقوام درجه یک و حتی دو باید هماهنگ با هم برخورد مناسبی نشان دهند و روشی مشابه والدین را انتخاب کنند. باید به کودک فهماند که این الفاظ نامناسب است و نباید از آن‌ها استفاده کند. البته اگر با وجود تذکرات، رفتار تکرار شد باید از روش‌های تنبیهی استفاده کرد.
این مشاور یادآور شد: منظور از تنبیه، محرومیت است. مثلا وقتی کودک حرفی نامناسب زد، به ازای هر سال سن کودک یک دقیقه او را به اتاق دیگری بفرستیم و نیم ساعت بعد از پایان محرومیت به او بی‌توجهی کرده و نارضایتی خود را اعلام کنیم. همچنین می‌توانیم اسباب‌بازی مورد علاقه کودک را برای چند ساعت از او بگیریم و از بردن او به پارک یا جایی که دوست دارد، خودداری کنیم.
وی افزود: اگر کودک در مهمانی یا در محیط عمومی از الفاظ نامناسب استفاده کرد، باید او را کنار بکشیم و بخواهیم به این رفتار خود پایان دهد. قبل از مهمانی هم می‌توان از روش‌های تشویقی استفاده کرد. روش‌های تشویقی باید تا حد ممکن کلامی و غیرمادی باشد تا کودک شرطی نشود.
لبخند محبت‌آمیز یا آفرین گفتن به کودک کافی است. در صورتی که کودک به این روش توجه نداشت و رفتار خود را تکرار کرد، باید والدین به همراه او محیط را ترک کنند.
نوری خاطرنشان کرد: می‌توانیم با کودک‌مان صحبت کنیم و به او بگوییم « می‌دانم که از رفتار دوستت عصبانی هستی، اما ناسزا گفتن کار صحیحی نیست»، « اگر عصبانی هستی، نفس عمیقی بکش و بدون اینکه از الفاظ نامناسب استفاده کنی به کمک الفاط درست و مناسب مشکلت را بیان کن»، « فحش دادن شخصیت تو را خراب می‌کند. اگر می‌خواهی به دوستانت نشان دهی از آن‌ها برتری، باید با آن‌ها موقر و باادب صحبت کن».
