امروز رسانهها در دنیا فکر، فرهنگ، رفتار و در حقیقت هویت فرهنگی انسانها را القاء میکنند و تعیینکننده هستند. رسانهها میتوانند در بهبود وضعیت زندگی انسان مؤثر باشند؛ میتوانند در گسترش صلح و امنیت جهانی مؤثر باشند؛ میتوانند در ارتقای اخلاق و معنویت در میان انسانها مؤثر باشند و میتوانند انسانها را خوشبختتر کنند؛ متقابلاً میتوانند وسیلهی برافروختن جنگهای خانمانسوز باشند؛ میتوانند عادات و آداب و رفتارهای مضر را در میان مردم رایج کنند؛ میتوانند ملتهایی را از هویت انسانی خودشان و هویت ملیشان تهی کنند و میتوانند احساس تبعیض را در انسانها زنده کنند. رسانهها امروز نقششان خیلی زیاد است. اگر در سطح بینالمللی مدیریت و برنامهسازی رسانهای بر اساس معیارهای اخلاق، فضیلت، برابری و تکیهی بر مفاهیم واقعی انسانی باشد، ملتها سود خواهند برد.
جشنوارهای از جنس رسانه
با بروز تحولات گسترده و شکل گیری پدیدهها و فناوریهای نو در عرصه ارتباطات اجتماعی در دهه گذشته و بسط و تعمیق دامنه فعالیتهای رسانهای بویژه در بستر فضای مجازی و ظهور رسانههای خرد و انسانرسانهها، اهمیت تعامل، همافزایی و بهروزرسانی تجربهها و دانش رسانهای دوچندان شده است. یکی از مهمترین پیامدها و تاثیرات تحول اخیر در ساحت رسانه، پیچیدگی تشخیص اخبار واقعی از اخبار جعلی برای مخاطب است. چاره این چالش بزرگ، بازگشت مرجعیت به رسانههای حرفهای با حفظ ملزومات رسانههای مدرن است که این مهم جز با همدلی و هم افزایی همه رسانههای کشور امکانپذیر نخواهد بود.
«نجستم همیشه جز از راستی» شعار جشنواره
جشنواره ملی مطبوعات و رسانه برای اهالی رسانه بزرگترین گردهمایی به شمار میرود. این نمایشگاه و تمام فعالیتهای مربوط به آن به همت اصحاب رسانه برگزار میشود و دولت نیز به تحقق آن کمک میکند. بیست و یکمین دوره جشنواره مطبوعات و رسانه با شعار «نجستم همیشه جز از راستی» و به دبیر مهدی عرفاتی برگزار میشود.
معاونت مطبوعاتی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف ارج نهادن به تلاشها و فعالیتهای اصحاب رسانه و ایجاد رقابت سالم در راستای ارتقای استانداردهای رسانهنگاری در کشور، جشنواره ملی رسانههای ایران (جشنواره مطبوعات) را برگزار میکند.
برگزاری بیست و یکمین دوره جشنواره مطبوعات پس از ده سال
مهدی عرفاتی دبیر بیست و یکمین جشنواره ملی رسانههای ایران، درباره بیست و یکمین جشنواره ملی رسانههای ایران گفت: آخرین دوره جشنواره مطبوعات یعنی دوره بیستم سال ۱۳۹۲ برگزار شد و به دلایلی تصمیم بر آن شد که برگزاری جشنواره موقتا متوقف شود. با روی کار آمدن دولت سیزدهم معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد تصمیم گرفت که جشنواره و نمایشگاه مطبوعات را مجددا احیا کند به این دلیل که اصحاب رسانه هم مانند دیگر اصناف فرهنگ و هنر سالانه رویداد ملی را تجربه کند.
نمایشگاه و جشنواره مطبوعات جداگانه برگزار میشوند
دبیر بیست و یکمین جشنواره ملی رسانههای ایران ادامه داد: ما دو مقوله داریم یکی جشنواره مطبوعات که مربوط به آثار تولید شده توسط اهالی رسانه، عکاسان و روزنامهنگاران است که آثارشان را ارسال میکنند به داوری گذاشته میشود و به برگزیدهها جایزه میدهیم یک مقوله دیگر هم نمایشگاه مطبوعات است که دورههای قبل برگزار میشد گاهی این دو با هم تلفیق میشد و به طور همزمان برگزار میشد گاهی هم مجزا برگزار میشد امسال هم اگر خدا کمک کند و اراده جدی اش وجود داشته باشد هم شاهد برگزاری جشنواره و هم نمایشگاه مطبوعات هستیم اما جدا از هم، در مردادماه و روز خبرنگار اختتامیه جشنواره مطبوعات را برگزار میکنیم و در آبانماه نمایشگاه مطبوعات با حضور رسانههای مختلف برپا میشود.
عرفاتی درباره تقاوت جشنواره امسال با ده سال قبل میگوید: در سال ۱۳۹۲ ضریب نفوذ رسانههای اجتماعی بسیار پایین بود و اما با توجه به تحولاتی که در این ده سال گذشته در حوزه رسانه و ضریب نفوذ رسانههای اجتماعی اتفاق افتاد امسال تصمیم گرفتیم که یک بخش ویژه برای رسانههای اجتماعی و محتواهای تولید شده رسانههای اجتماعی را در نظر بگیریم. در حوزه رسانههای چاپی تغییر چندانی نداشتیم و فقط قالبها یکمی متنوعتر شده و سعی کردیم فضاهای بصری را ویژهتر ببینیم.
وی افزود: امسال قالبهای مختلفی اعم از اینفوگراف، گرافیک جلد روزنامهها و فضاهای کاریکاتور مصور در حوزه رسانههای برخط که همان خبرگزاریها و پایگاههای خبری هستند متمرکز بر محتواهای چند رسانهای و محتواهایی که وجه بصری دارند بیشتر شده و در رسانههای اجتماعی تمرکز بر تولید محتوا در فضای مجازی است .
حضور رسانههای چاپی مجوزدار در جشنواره مطبوعات
دبیر بیستویکمین جشنواره مطبوعات بیان کرد: تفاوت این سه قسمت این است که ما در رسانههای چاپی و در رسانههای برخط رسانههایی که از وزارت ارشاد مجوز دارند شامل این رقابت میشوند ولی در رسانههای اجتماعی، چون ما با یک بی سر و سامانی مواجه هستیم امکان تفکیک رسانهها وجود نداشت بنابراین تمرکز را بر تولید در بستر رسانههای اجتماعی قرار دادیم.
عرفاتی درباره بخشهای مختلف بیستویکمین جشنواره مطبوعات اظهار کرد: امسال به مسئله جستجوگری و ژورنالیسم حقیقی توجه داریم و متناسب با این موضوع، جایزه ویژه ما متمرکز به خبرنگار تحقیقی است که آثارش واجد شاخصهای هیئت داوری باشد پس امسال این بخش را برجسته کردیم که بخش انسان رسانه نام دارد، چون انسان رسانهها در فضای فعلی موضوعیت پیدا کردند و اگر نگوییم به اندازه رسانهها هستند در همان حد دارای تاثیرگذاری و جریان سازی هستند.
دبیر جشنواره افزود: دورههای قبلی مرسوم بوده که بخشهای ویژه یا جایزههای ویژه در نظر میگرفتند امسال در بخش ویژه هم دو مقوله را در نظر گرفتیم که یکی نقد مصلحانه و دیگری اخبار جعلی است البته یکسری بخشهای دیگری را در اختتامیه داریم.
مهلت ارسال آثار تا هفتم تیر
وی درباره ارسال آثار به دبیرخانه میگوید: فرصت ارسال آثار اصحاب رسانه به جشنوار تا هفتم تیر است و به شدت محدودیت زمان داریم، از تمامی اهالی رسانه میخواهم که منتظر تمدید مهلت نباشند و آثارشان را ارسال کنند.