بچه‌اش را بغل می‌کند. دوربین را روی حالت سلفی قرار می‌دهد. رو به دوربین لبخند می‌زند. در همان حال که بچه‌اش با دیدن صورت پر مهر والدینش می‌خندد، ناگهان فیلتر تعویض چهره به یکی از حیوان‌ها را فعال می‌کند و در کنار گریه‌ها و ترس کودکی که زهره‌ترک شده، از خنده روده بر می‌شود. چند دقیقه بعد هم، آن ویدئو را در شبکه‌های اجتماعی بازنشر می‌دهد. احتمالا شما هم چنین ویدئوهایی را در اینستاگرام، تلگرام یا … دیده اید. کودکان زیباترین شکوفه‌های هستی‌اند که خداوند آنان را به انسان‌ها مرحمت می‌کند اما متاسفانه امروزه یکی از بزرگ ترین معضلات جوامع انسانی ،نداشتن آگاهی و مهارت فرزند پروری است. در ادامه، نکاتی درباره آسیب های این رفتار مطرح خواهد شد.
شوخی‌هایی که آسیب روانی جدی دارد
گاهی شاهد ناملایمات و ناآگاهی از جانب والدین درباره فرزندان هستیم که تحت عنوان شوخی، آسیب‌های بسیار جدی روانی به فرزندان وارد می‌کنند. قانون حمایت از کودکان و نوجوانان در تعریف گونه‌ای از کودک‌آزاری می‌گوید: «هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی وارد شود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره اندازد و همچنین به رشد شخصیتی و اجتماعی آن ها خلل وارد کند، ممنوع است و کودک‌آزاری محسوب می‌شود». یکی از مصادیق صدمه‌های روحی و روانی به کودکان با توجه به کاربرد فراوان وسایل و لوازم الکترونیکی از جمله تلفن همراه و ورود افراد به دنیای پررنگ و متنوع شبکه‌های مجازی و امکانات آن‌ها، استفاده نابجا از این وسایل است.
چه‌کسی گفته کودکان متوجه نمی‌شوند؟
در این شرایط بعضی از کودکان که والدین ناآگاه دارند، قربانی می شوند و در معرض آسیب‌های روانی از جمله شوخی‌های بی‌مورد از جانب والدینی قرار می‌گیرند که به خود اجازه می‌دهند هرطور که دوست دارند با کودک رفتار کنند با این استدلال که بچه است و متوجه نمی‌شود یا چهره معصومانه کودک در مواجهه با شوخی‌های والدین، جذاب و دیدنی یا خنده‌آور است! این تصور اشتباه والدین، دقیقا بر خلاف چیزی است که علم روان‌شناسی به آن دست یافته است. همواره به یاد داشته باشید که کودکان در هر زمینه‌ای مانند شما عمل و از الگوی رفتاری شما تبعیت می‌کنند. بنابراین این که چه می‌گویید مهم نیست؛ مهم این است که چگونه عمل می‌کنید؟
اعتماد کودک از بین می‌رود
بعضی والدین متوجه نیستند شوخی‌های بی‌مورد، ترسناک و … با کودکان می‌تواند مصداق کودک آزاری عاطفی و شخصیتی باشد. این نوع کودک‌آزاری با فیلترهای ترسناک که به تازگی در شبکه‌های اجتماعی بیشتر هم دیده می‌شود، تاثیر عمیق و پایداری بر جنبه‌های رشد کودک می‌گذارد. همچنین در بعضی از این شوخی‌ها، والدین ندانسته باعث از بین بردن اعتماد فرزندان به خود و دنیای پیرامون می‌شوند. یکی از وظایف والدین در برابر فرزندان ،فراهم کردن محیط امن برای آنان است که باعث آرامش بیشتر وکشف محیط خود شوند. کودکان نیاز به محیطی امن برای شکوفایی استعدادها و توانایی‌هایشان، آموزش، رشد زبان و ذهن دارند. تجربه حس کنجکاوی همراه با امنیت، بسیار حائز اهمیت است.
عزت‌نفس کودک را خدشه‌دار نکنید
شوخی‌های نابجا، ترسناک و حتی تمسخرآمیز با کودک ،موجب افسردگی و اضطراب همراه با ناآرامی، گریه، سکوت یا بی‌قراری، ترس، ترس‌های شدید از موقعیت و افراد حتی والدین، عصبانیت، پرخاشگری و ناتوانی در کنترل احساسات خود، احساس خلأ عاطفی و ناامنی روانی و در خود فرو رفتن می‌شود. نوجوانانی که در کودکی در معرض شوخی‌های نامناسب و تمسخر بزرگ سالان شان بودند با نشانه‌هایی از بزهکاری، خشونت، دزدی ،تخریب، اخلال در نظم عمومی و … همراه خواهند شد. بنابراین یکی از وظایف والدین نگه داشتن حرمت و عزت‌نفس کودک است که این کار با آموزش مهارت‌های فرزند پروری میسر است و چنین شوخی‌هایی، روان کودک را آشفته خواهد کرد.
منبع: رونامه خراسان
