بیش از دو هفته است که جمال خاشقجی روزنامه منتقد سعودی در استانبول ناپدید شده است. او بعد از آنکه وارد ساختمان کنسولگری سعودی در استانبول شد دیگر خارج نشد و همزمان گمانه های زیادی در این باره منتشر شده است.
خاشقجی یک روزنامه نگار منتقد محمد بن سلمان ولیعهد سعودی است و سال گذشته به صورت داوطلبانه به آمریکا رفت و در این کشور مستقر شده بود. او به عنوان روزنامه نگار مستقل برای روزنامه واشنگتن پست، مقاله می نوشت.
او با آنکه از اصلاحات محمدبن سلمان در عربستان سعودی حمایت می کرد اما از برخی اقداماتش از جمله بازداشت و زندانی کردن منتقدان و چهره های دینی و سیاسی در این کشور انتقاد می کرد.
رسانه های ترکیه و امریکا به نقل از مقامات ترکیه خبرهایی منتشر کرده اند که نشان می دهد خاشقجی توسط تیم اعزامی از عربستان سعودی به قتل رسیده است.
به دنبال این اتفاق، کشورهای مهم جهان در این باره موضع گیری کرده اند.
مقامات کشورهای مهم اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) به صورت جداگانه و مشترک، درباره سرنوشت این روزنامه نگار ابراز نگرانی کرده و از مقامات سعودی خواسته اند که درباره سرنوشت خاشقجی توضیحات قانع کننده دهند.
در آمریکا هم دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده وعده داده در صورتی که مقامات سعودی مقصر ماجرای خاشقجی باشند آنها را مجازات خواهد کرد گرچه تاکید کرد که این موضوع را به فروش سلاح به این کشور تعمیم نخواهد داد.
در کنگره آمریکا هم شماری از سناتورها و نمایندگان خواستار بررسی و مجازات اقتصادی سیاسی ریاض به دلیل دخالت در ماجرای ناپدیدشدن خاشقجی شده اند.
همایش اقتصادی ریاض نیز که قرار بود با حضور گسترده شرکت های سرمایه گذاری و رسانه ای جهان به ویژه آمریکا برگزار شود از سوی طرف های آمریکایی تحریم شده است.
در مقابل کشورهای امارات، کویت، بحرین، عمان و اردن نیز با صدور بیانیه هایی بر حمایت کامل خود از عربستان سعودی در ماجرای خاشقجی تاکید کرده اند.
تا زمان نگارش این یادداشت، مقامات رسمی ایران تصمیم گرفته اند در برابر این ماجرا سکوت کنند. هیچ مقام حتی سخنگوی وزارت خارجه ایران در مدت بیش از ۲ هفته ای که از آغاز این ماجرا می گذرد در این باره اظهارنظری نکرده است.
البته ناگفته پیداست که این ماجرا در همه جوانب آن به سود ایران تمام شده است چرا که از یک سو باعث اختلاف جدی میان آمریکا و عربستان سعودی شده و از سوی دیگر اصلاحات محمد بن سلمان ولیعهد جوان سعودی در مقابل افکار عمومی جهانیان نابود شده است.
اشاره به این نکته هم لازم است و آن اینکه خاشقجی، گرچه منتقد سیاست های ولیعهد سعودی بود اما همزمان از ادعاها علیه ایران نیز حمایت می کرد و بارها از آنچه که “دخالت ایران در منطقه یعنی یمن و سوریه و عراق” توصیف می شود انتقاد و ادعاهایی را علیه جمهوری اسلامی تکرار می کرد.
قبل از این هم مقامات وزارت خارجه ایران در بحران سعودی – کانادا سکوت کرده بودند. در این بحران، مقامات ریاض، سفیر کانادا را به دلیل انتقاد حقوق بشری، اخراج کردند و این باعث ایجاد تنش شدیدی میان دو کشور شد.
