۶۰ درصد هزینه‌های شرکت‌ها برای تعمیر و نگهداری ناوگان هوایی با ارز پرداخت می‌شود و تامین ارز مورد نیاز این شرکت‌ها با نرخ سامانه نظارت ارز (سنا) که بیانگر میانگین وزنی نرخ خرید و فروش ارز بر مبنای معاملات ثبت شده در آن توسط صرافی‌های مجاز کل کشور است، هزینه این شرکت‌ها افزایش خواهد داد.
سازمان هواپیمایی کشوری ۱۸ مردادماه در بخشنامه‌ای به شرکت‌های هوایی اعلام کرد: «نرخ ارز شرکت‌های هوایی از این پس بر اساس نرخ سامانه سنا بانک مرکزی محاسبه می‌شود» ؛ در این روز میانگین هر دلار در این سامانه ۹۰ هزار و ۵۰۰ ریال و هر یورو ۱۰۶ هزار و ۲۲۸ بوده است.
به باور دست اندرکاران صنعت هوایی، تامین ارز مورد نیاز به قیمت آزاد از این سامانه، هزینه شرکت‌های هوایی را افزایش خواهد داد و نتیجه افزایش قیمت بلیت هواپیما، کاهش سفرهای هوایی مردم در مسیرهای داخلی و خارجی اجتناب ناپذیر است در حالی که در سال‌های اخیر حجم سفرهای هوایی مردم حدود ۱۰ درصد افزایش یافته بود.
افزایش ناشی از آزادسازی نرخ‌ها
در بند ب ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه، دولت مکلف شده بود نسبت به آزادسازی نرخ بلیت پروازهای هوایی اقدام کند و با تصویب شورای عالی هواپیمایی کشوری این مصوبه مجلس شورای اسلامی در آذر ماه سال ۹۴ به اجرا درآمد.
با اجرای این مصوبه و آزادسازی نرخ بلیت پروازهای هوایی، بهای بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی و خارجی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شد و چون همواره در این صنعت تقاضا بیشتر از عرضه بود، قیمت ها در برخی مسیرها و بویژه در ایام خاص نظیر آستانه تعطیلات رسمی به ۲ تا ۳ برابر افزایش یافت.
با افزایش درآمد شرکت‌های هواپیمایی ناشی از رشد قیمت بلیت هواپیما، ساختار مالی این شرکت‌ها در حدود سه سال اخیر تقویت شد اما با افزایش قیمت ارزهای خارجی و رشد هزینه شرکت‌های هوایی به خصوص در تامین قطعات، بار دیگر صنعت هوانوردی کشور در تنگنای مالی قرار گرفت.
صنعت حمل و نقل هوایی در توسعه گردشگری و افزایش سفرهای هوایی در کشورهای جهان نقش مهمی را ایفا می‌کند و اصولا توسعه گردشگری بدون ایجاد زیرساخت های هوایی و خدمات فرودگاهی به گردشگران در جهان بی‌معنی است.
نرخ‌ها در سنا مبنای عمل شرکت‌های هوایی است
بر اساس استانداردهای جهانی، هزینه هر ساعت پرواز با هواپیما در مسیرهای مختلف حدود ۱۰۰ دلار است اما در ایران این هزینه حدود ۵۰ دلار محاسبه می‌شد اما هم اکنون با نرخ جدید ارزی، با توجه به سیاست‌های دولت این هزینه ها به میانگین جهانی آن نزدیک شده است.
رضا جعفرزاده مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری درباره بخشنامه اخیر این سازمان درباره نرخ گذاری بلیت هواپیما به ایرنا گفت: با توجه به تصویب هیات وزیران و سیاست‌های ارزی بانک مرکزی و به روز رسانی نرخ تسعیر ارز، تمام شرکت‌های هوایی ملزمند در تعیین بهای بلیت خود نرخ سامانه سنا را ملاک عمل قرار دهند.
وی افزود: در این بخشنامه که دو روز پیش به شرکت‌های هوایی ابلاغ شد، از همه شرکت‌ها خواسته شده است، نسبت به رعایت بهای تمام بلیت‌های به فروش رسیده در کشور بر اساس واحد رسمی پول کشور دقت لازم را به عمل آورند.
جعفرزاده تصریح کرد: تمام بلیت‌های به فروش رسیده قبل از این بخشنامه معتبر برای پرواز و یا استرداد براساس نرخ تسعیر ارز مندرج در بلیت بوده و مشمول این بخشنامه نمی‌شود.
مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری گفت: در صورت هرگونه تغییر داوطلبانه توسط مسافر چنانچه موجب تغییر کلاس نرخی براساس قوانین و مقررات نرخ زمان صدور بلیت نشود مسافر تنها مشمول پرداخت هزینه تغییرات براساس نرخ جدید ارز است و چنانچه موجب تغییر کلاس نرخی شود مشمول محاسبه بهای کل بلیت براساس نرخ جدید ارز در زمان اعمال تغییرات می‌شود.
آغاز افزایش بهای بلیت هواپیما
مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با توجه به الزام خرید ارز مورد نیاز شرکت‌های هوایی از سامانه سنا و افزایش قیمت بلیت هواپیما اظهار داشت: افزایش قیمت ارز موجب افزایش هزینه شرکت‌های هواپیمایی شده و اگر بنا به تثبیت قیمت ها است، مصارف ارزی شرکت های هوایی باید در گروه یک کالاهای اساسی (ارز ۴۲ هزار ریالی) قرار گیرد.
وی با اعلام اینکه شرکت های هوایی از ۱۷ مرداد خرید ارز مورد نیاز را از سامانه سنا آغاز کرده اند، افزود: بیش از ۶۰ درصد هزینه شرکت‌های هواپیمایی ارزی است و تامین ارز از بانک‌ها و یا صرافی‌ها با قیمت سامانه سنا، هزینه شرکت‌های هواپیمایی افزایش داده است.
سامانی درباره افزایش نرخ بلیت پروازهای خارجی اظهار داشت: تا پیش از این، نرخ بلیت پروازهای خارجی بر اساس نرخ دولتی محاسبه می شد، اما اکنون ملاک محاسبه قیمت بلیت پروازهای هوایی، سامانه سنا است.
با افزایش قیمت بلیت پروازهای داخلی و خارجی برخی از کارشناسان پیش بینی می کنند که در آینده شاهد کاهش پروازهای هوایی به خصوص در مسیرهای بین المللی خواهیم بود، مگر اینکه دولت و سازمان هواپیمایی کشوری برنامه جدیدی برای حمایت از صنعت هوایی در نظر داشته باشد.
