دکتر محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC، گفت: پایگاه رتبه بندی کیو اس دهمین دوره رتبه بندی موضوعی دانشگاههای جهان را منتشر کرده و در این رتبه بندی تعداد یک هزار و ۳۶۸ دانشگاه، از ۸۳ کشور در ۴۸ موضوع ارزیابی شدهاند. از کشور ایران ۱۴ دانشگاه در ۱۳ حوزه موضوعی حضور دارند.
دهقانی اظهار داشت: رتبه بندی کیو اس یکی از معتبرترین نظامهای رتبه بندی بین المللی است که توسط مؤسسه کاکارلی سیموندز انگلستان صورت میگیرد. یکی از رتبه بندیهای مهمی که این پایگاه به صورت سالانه انجام میدهد ارزیابی و سنجش دانشگاهها در حوزههای موضوعی مختلف است.
رتبه بندی موضوعی کیو اس بر اساس چهار شاخص بررسی شهرت دانشگاه، ارزیابی کارفرمایان، تعداد استنادها به ازای هر مقاله و h-index صورت میپذیرد و این شاخصها هر کدام با وزنی متناسب با هر حوزه موضوعی، جهت معرفی بهترین دانشگاهها مشخص میشوند.
بخشی از اطلاعات مورد نیاز رتبه بندی موضوعی کیو اس از طریق پایگاه استنادی اسکوپوس و بخش دیگر نیز از اطلاعات حاصل از نظرسنجیها به دست میآید.
رتبه بندی کیو اس در سال ۲۰۲۰ میلادی دانشگاههای برتر دنیا را در ۴۸ حوزه موضوعی در قالب ۵ حیطه کلی علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی مورد رتبه بندی قرار داده است.
جدول زیر حیطههای کلی و حوزههای مرتبط با آنها را نمایش میدهد.
حیطه اصلی
|
حوزههای موضوعی
|
هنر و علوم انسانی
|
باستان شناسی. معماری. طراحی و هنر. زبان و ادبیات انگلیسی. تاریخ. زبان شناسی. زبانهای مدرن. هنرهای نمایشی. فلسفه. الهیات و مطالعات مذهبی. تاریخ کلاسیک و باستانی
|
مهندسی و فناوری
|
علوم کامپیوتر و سیستمهای اطلاعاتی. مهندسی شیمی. مهندسی عمران و سازه. مهندسی برق و الکترونیک. مهندسی مکانیک، تولید و حمل و نقل هوایی. مهندسی مواد معدنی و معدن
|
علوم زیستی و پزشکی
|
کشاورزی و جنگلداری. آناتومی و فیزیولوژی. علوم بیولوژیکی. دندانپزشکی. پزشکی. پرستاری. داروسازی و فارماکولوژی. روان شناسی. علوم دامپزشکی
|
علوم طبیعی
|
شیمی. علوم دریا و زمین. علوم محیط زیست. جغرافیا. علم مواد. ریاضیات. فیزیک
|
علوم اجتماعی و مدیریت
|
حسابداری و مالی- مردم شناسی. مدیریت کسب و کار. مطالعات ارتباطات و رسانه. مطالعات توسعه. اقتصاد و اقتصادسنجی. تحصیلات. صنعت مهمانداری و مدیریت اوقات فراغت. قانون. مطالعات سیاست و بین المللی. سیاست اجتماعی. جامعه شناسی. موضوعهای مرتبط با ورزش. مدیریت کتابداری و اطلاعات. آمار و تحقیق در عملیات
|
رتبه بندی در ۵ حیطه کلی کیو اس سال ۲۰۲۰
سرپرست ISC در ادامه گفت: در رتبه بندی که در ۵ حیطه کلی علوم طبیعی؛ مهندسی و فناوری؛ علوم زیستی و پزشکی؛ علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی صورت پذیرفته است، دانشگاههای ایران همانند سال ۲۰۱۹ در سه حیطه مهندسی- فناوری، علوم زیستی-پزشکی و علوم طبیعی دارای رتبه در بین دانشگاههای برتر دنیا شدهاند که نتایج آن در جدول زیر قابل مشاهده است.
وضعیت دانشگاههای ایران در رتبه بندی حیطهای کیو اس در سه سال اخیر
حیطه کلی |
نام دانشگاه |
۲۰۱۸ |
۲۰۱۹ |
۲۰۲۰ |
مهندسی و فناوری |
دانشگاه صنعتی شریف |
۴۵۱-۵۰۰ |
۳۰۸ |
۲۲۱
|
دانشگاه تهران |
– |
۴۰۱-۴۵۰ |
۲۷۲
|
دانشگاه صنعتی امیر کبیر |
– |
۴۵۱-۵۰۰ |
۳۶۱
|
پزشکی و علوم زیستی |
دانشگاه علوم پزشکی تهران |
۴۰۱-۴۵۰ |
۴۰۱-۴۵۰
|
۴۰۱-۴۵۰
|
علوم طبیعی |
دانشگاه صنعتی شریف |
– |
۴۰۱-۴۵۰ |
۴۰۱-۴۵۰
|
دانشگاه تهران |
– |
– |
۴۵۱-۵۰۰
|
دهقانی افزود: همانطور که در جدول فوق دیده میشود با اینکه در حوزه کلی مهندسی و فناوری مانند رتبه بندی سال ۲۰۱۹ سه دانشگاه صنعتی شریف و تهران و صنعتی امیرکبیر حضور دارند، هر سه دانشگاه نسبت به سال پیش ارتقا رتبه بسیار خوبی داشتهاند. دانشگاه صنعتی شریف توانسته است از رتبه ۳۰۸ به ۲۲۱ و دانشگاه تهران توانسته است از بازه رتبهای ۴۰۱-۴۵۰ به ۲۷۲ و دانشگاه صنعتی امیرکبیر از رتبه ۴۵۱-۵۰۰ به ۳۶۱ ارتقا پیدا کند.
وی افزود: در حوزه کلی پزشکی و علوم زیستی مانند سال گذشته تنها دانشگاه علوم پزشکی تهران حضور دارد. در حوزه کلی علوم طبیعی شاهد حضور دو دانشگاه میباشیم و دانشگاه تهران نیز علاوه بر دانشگاه صنعتی شریف که تنها دانشگاه این حوزه در سال ۲۰۱۹ بود، توانسته است در این رتبه بندی حضور داشته باشد.
رتبه بندی در ۴۸ حوزه موضوعی سال ۲۰۲۰ کیو.اس
سرپرست ISC ادامه داد: نتایج حاصله نشان میدهد که در سال ۲۰۲۰ دانشگاههای ایران در ۱۳ حوزه موضوعی حضور دارند. این در حالی است که در سال ۲۰۱۶، تنها دانشگاه علوم پزشکی تهران در حوزه پزشکی با رتبه ۳۰۰-۲۵۱ حضور داشته است. افزایش حضور دانشگاههای ایران در سال ۲۰۱۷ از یک حوزه به ۸ حوزه، در سال ۲۰۱۸ به ۹ حوزه موضوعی و در سال ۲۰۱۹ به ۱۳ حوزه موضوعی حاکی از تلاش مستمر علمی دانشگاههای کشور برای حضور در میان دانشگاههای تراز جهانی است.
جدول زیر عملکرد مقایسهای دانشگاههای ایران را در سال ۲۰۲۰ نشان میدهد.
مقایسه نتایج رتبه بندی ۲۰۲۰ نسبت به ۲۰۱۹ حاکی از ارتقا معنادار جایگاه اکثر دانشگاههای کشور در برخی حوزههای موضوعی است. به طور خاص ارتقای ۱۰۰ پلهای دانشگاههای صنعتی شریف، تهران و شیراز، ارتقای ۲۰۰ پلهای دانشگاه صنعتی امیر کبیر در حوزه مهندسی برق و الکترونیک و نیز حضور دانشگاههای صنعتی اصفهان، دانشگاه علم و صنعت ایران، خواجه نصیر الدین طوسی و فردوسی مشهد در این حوزه است.
همچنین، ارتقای ۵۰ پلهای دانشگاههای صنعتی شریف، تهران و امیر کبیر در حوزه علوم کامپیوتر و نیز حضور دانشگاه علم و صنعت در این حوزه است.
نتایج رتبه بندی موضوعی کیو اس سال ۲۰۲۰
حیطه کلی |
حوزه |
نام دانشگاه |
رتبه ۲۰۲۰ |
رتبه ۲۰۱۹ |
مهندسی و فناوری |
مهندسی برق و الکترونیک |
دانشگاه صنعتی شریف |
۱۵۱-۲۰۰ |
۲۵۱-۳۰۰ |
دانشگاه تهران |
۱۵۱-۲۰۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
۲۵۱-۳۰۰
|
۴۵۱-۵۰۰
|
دانشگاه صنعتی اصفهان
|
۳۰۱-۳۵۰
|
–
|
دانشگاه علم و صنعت ایران
|
۳۵۱-۴۰۰
|
–
|
دانشگاه شیراز
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۴۵۱-۵۰۰
|
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
|
۴۰۱-۴۵۰
|
–
|
دانشگاه فردوسی مشهد
|
۴۵۱-۵۰۰
|
–
|
علوم کامپیوتر و نظامهای اطلاعاتی |
دانشگاه صنعتی شریف
|
۲۵۱-۳۰۰
|
۳۰۱-۳۵۰
|
دانشگاه تهران
|
۴۰۱-۴۵۰
|
۴۵۱-۵۰۰
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
۵۰۱-۵۵۰
|
۵۵۱-۶۰۰
|
دانشگاه علم و صنعت ایران
|
۵۵۱-۶۰۰
|
–
|
مهندسی شیمی |
دانشگاه صنعتی شریف
|
۲۰۱-۲۵۰
|
–
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
۲۵۱-۳۰۰
|
–
|
دانشگاه تهران
|
۲۵۱-۳۰۰
|
–
|
مهندسی مکانیک |
دانشگاه صنعتی شریف
|
۱۵۱-۲۰۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
۲۰۱-۲۵۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه تهران
|
۲۰۱-۲۵۰
|
۳۰۱-۳۵۰
|
دانشگاه علم و صنعت ایران
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۴۰۱-۴۵۰
|
دانشگاه شیراز
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۳۵۱-۴۰۰
|
دانشگاه صنعتی اصفهان
|
۴۵۱-۵۰۰
|
۳۵۱-۴۰۰
|
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
|
۴۵۱-۵۰۰
|
–
|
مهندسی عمران و سازه
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۱۵۱-۲۰۰
|
۱۵۱-۲۰۰
|
علوم زیستی و پزشکی |
کشاورزی و جنگلداری |
دانشگاه صنعتی اصفهان
|
۲۰۱-۲۵۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه تهران
|
۲۰۱-۲۵۰
|
۲۰۱-۲۵۰
|
دانشگاه شیراز
|
۲۵۱-۳۰۰
|
–
|
دانشگاه تربیت مدرس
|
۳۰۱-۳۵۰
|
–
|
دانشگاه فردوسی مشهد
|
۳۵۱-۴۰۰
|
–
|
پزشکی |
دانشگاه علوم پزشکی تهران
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۳۰۱-۳۵۰
|
|
دانشگاه تهران
|
۴۰۱-۴۵۰
|
۴۰۱-۴۵۰
|
|
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
|
۴۵۱-۵۰۰
|
۴۵۱-۵۰۰
|
|
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
|
۵۰۱-۵۵۰
|
–
|
داروسازی
|
دانشگاه علوم پزشکی تهران
|
–
|
۱۵۱-۲۰۰
|
علوم طبیعی |
شیمی
|
دانشگاه تهران
|
۴۵۱-۵۰۰
|
۴۰۱-۴۵۰
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۵۰۱-۵۵۰
|
۴۰۱-۴۵۰
|
دانشگاه شهید بهشتی
|
۵۵۱-۶۰۰
|
–
|
فیزیک و علوم نجوم
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۴۰۱-۴۵۰
|
۴۵۱-۵۰۰
|
دانشگاه تهران
|
۵۰۱-۵۵۰
|
–
|
ریاضیات
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۳۰۱-۳۵۰
|
۳۰۱-۳۵۰
|
دانشگاه تهران
|
۳۰۱-۳۵۰
|
۳۰۱-۳۵۰
|
دانشگاه علم و صنعت ایران
|
۳۵۱-۴۰۰
|
–
|
دانشگاه آزاد اسلامی
|
۴۰۱-۴۵۰
|
–
|
علم مواد
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۲۰۱-۲۵۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه تهران
|
۲۵۱-۳۰۰
|
۲۵۱-۳۰۰
|
دانشگاه صنعتی امیرکبیر
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۳۵۱-۴۰۰
|
دانشگاه علم و صنعت ایران
|
۳۵۱-۴۰۰
|
۳۵۱-۴۰۰
|
علوم اجتماعی و مدیریت |
زبان شناسی
|
دانشگاه تهران
|
–
|
۲۵۱-۳۰۰
|
آمار
|
دانشگاه صنعتی شریف
|
۱۵۱-۲۰۰
|
۱۵۱-۲۰۰
|
اقتصاد و اقتصادسنجی
|
دانشگاه تهران
|
۴۵۱-۵۰۰
|
–
|
منبع: مهر