راز عقب ماندگی صنعت خودرو چیست؟
تاریخ: 12:44 :: 2018/08/12
!خودرو سازان همواره بی توجه

در روزهای بعد از برجام، درست زمانی که خودروسازان جهانی وارد ایران شدند و مذاکرات رنگ و بوی جدی به خود گرفت کارشناسان به خودروسازان هشدار دادند که به جای اینکه ما واردکننده خودروهای خارجی باشیم،هر گونه همکاری منوط به داخلی‌سازی باشد .

دانش فنی به ایران منتقل شود!. تأکید کارشناسان بر رشد قطعه سازان بود و اینکه این مجموعه‌ها در انتقال تکنولوژی در اولویت مذاکرات خودروسازان قرار گیرند. از آنجا که خودروسازان تصور نمی‌کردند خودروسازان خارجی دوباره بروند، این هشدارها را جدی نگرفتند و بر همکاری مشترک به سبک و سیاق گذشته ادامه دادند و درست به گونه‌ای حرکت کردند که خودروسازان خارجی دنبال آن بودند. البته تا حدودی داخلی‌سازی محصولات پژو در ایران دنبال می شود. آن‌گونه که عنوان می‌شود داخلی‌سازی۲۰ درصدی در خودروهای پسابرجامی به دست آمده است. در این مدت قطعه سازان دیده نشدند و به گفته خودشان در مذاکرات صندلی برای آنها در نظر گرفته نشد.

تحریم های جدید تغییر کرده است
حال با شروع تحریم که البته از اواخر سال گذشته زمزمه‌های آن شنیده می‌شد، صنعت خودرو با روزهایی مواجه خواهد شد که سالیان گذشته طعم آن را چشیده بود. اما به اعتقاد خودروسازان این تحریم تفاوت‌های بیشتری دارد چرا که خودروسازان جهانی واهمه بیشتری برای کار کردن با ایران دارند. همین امر نشان می‌دهد که خودروسازان با شرایط بسیار سخت‌تری روبه‌رو هستند و باید برای ماندن با تمام قوا کار و مذاکره کنند.
البته گفته می‌شود، مذاکرات خودروسازان با خودروسازان کوچک اروپایی شروع شده است و از طرفی چین و ترکیه هم قرار است همکاری‌هایی با ایران داشته باشند. اما معلوم نیست این همکاری‌ها در چه سطحی خواهد بود و آیا قطعه سازان و خودروسازان می‌توانند موازی با یکدیگر فعالیت کنند؟
قطعه سازان که اکثراً بخش خصوصی هستند هم از وضعیت فعلی گلایه‌های متعددی دارند و می‌گویند در مذاکره با کشورهای مختلف که اکنون در حال پیگیری است باید قطعه‌سازان هم در جریان قرار گیرند.
خودروسازان می توانند تحریم ها را دور بزنند
امیرحسن کاکایی استاد دانشگاه علم و صنعت درباره تولید خودرو و وضعیتی که بازار دارد، گفت: شورای رقابت مجوز افزایش ۷٫۲ درصدی قیمت را به خودروسازان داد از این‌رو افزایش قیمتی که در بازار رخ داده است، برای خودروسازان هیچ سودی ندارد و چه بسا به ضرر آنها خواهد بود چرا که خریداران خودرو با قیمت‌های جدید از خودروسازان گله‌مند می‌شوند.معتقدم وضعیت قیمت‌گذاری خودرو باید اصلاح شود و دولت تدبیری بیندیشد تا فاصله قیمتی بین کارخانه و بازار به شکل موجود نباشد.
وی ادامه داد: طبق گفته مسئولان مواد اولیه خودرو، با ارز آزاد باید تأمین شود. این امر به مرور باعث افزایش قیمت خودرو خواهد شد از این‌رو از این مهم می‌توان به‌عنوان یک مزیت در جهت صادرات استفاده کرد. البته صادرات خودرو سخت است چرا که ما رقبای سرسختی داریم ولی شدنی است و این امر با توسعه پلتفرم‌های فعلی و داخلی‌سازی قابل تحقق است.صنعت خودرو محرک توسعه صنعتی و اقتصادی کشور است.
کاکایی گفت: خودروسازان و قطعه‌سازان می‌توانند تحریم‌ها را دور بزنند بخصوص آنکه اروپا و چین در برابر تحریم دوباره ایران ایستاده‌اند و پایبند به برجام هستند.بدین جهت راه حل برای خودروسازان ایرانی وجود دارد اما برای سرعت بخشیدن به این امر نیازمند دیپلماسی قوی هستیم.
سرمایه گذاری در قطعات راهبردی الزام است
وی اظهارداشت: سال‌های متمادی گفتیم که در قطعات راهبردی سرمایه‌گذاری شود حتی اگر تولید آن اقتصادی نیست ولی باید در آن ورود کنیم. ما در این ۴۰ سال همواره تحریم‌های مختلف دیدیم لذا این امر نشان می‌دهد که ما خودروساز معمولی در دنیا نیستیم که بتوانیم در یک اقتصاد آزاد و رقابتی فعالیت کنیم. تمام دولت‌ها برای آنکه صنعت خودرویشان رشد کند، سرمایه‌گذاری کردند. من نمی‌گویم که خودروسازان باید سرمایه‌گذاری کنند، دولت‌ها باید ورود و حمایت
کنند.
استاد دانشگاه علم و صنعت خاطرنشان کرد: توصیه می‌کنم، قطعات راهبردی خودرو شناسایی شود و روی آن سرمایه‌گذاری صورت گیرد.نکته دیگر آنکه خودروسازان به سمت تولید محور شدن حرکت کنند. از طرفی شفافیت در مواد اولیه هم نکته مهمی است که می‌تواند کمک‌کننده باشد. در یک خودرو حداقل ۶ هزار قطعه استفاده می‌شود. وقتی یک قطعه کم باشد تولید با چالش مواجه می‌شود. بدین جهت قطعه سازان که اکنون پراکنده شدند باید با هم‌افزایی در جهت توسعه فعالیت‌ها حرکت کنند. متأسفانه قطعه سازان از یک مرحله رشد نکردند و تنها رشد آنها حجمی بوده است.
بعد از سه سال تحریم ها بی اثر می شود
وی گفت: پیشنهاد می‌کنم در زمینه قطعات الکترونیکی، توانمندی برق و گیربکس اتومات خودرو وارد عمل وسرمایه‌گذاری شویم. در این زمینه‌ها باید رشد کرد. سرمایه‌گذاری در زمینه خط تولید هم بسیار اهمیت دارد. ما همواره خطوط تولید را از خارج وارد کردیم و هیچ گاه به توان داخلی چون ماشین‌سازی اراک و تبریز تکیه نکردیم.وی خاطرنشان کرد: توجه به دانشگاه‌ها و دانش بنیان ها هم موضوعی است که سال‌ها مورد غفلت واقع شده است.گسست بین دانشگاه و صنعت خودرو باید کاسته شود و خودروسازان به این باور برسند که مهندسان ایرانی توان بالایی دارند. بعد از سه سال هر نوع تحریمی بی‌اثر می‌شود لذا خودروسازان از امروز باید به سمت داخلی‌سازی حرکت کنند.
اعتماد به خودروسازان نباید از بین برود
 جواد مرزبان راد عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت هم به «ایران» گفت: خودروسازان در شرایطی که تقاضا افزایش داشته است باید به سمتی بروند که خودرو دست مصرف‌کننده واقعی برسد و دست دلالان کوتاه شود. پرداخت پول اضافه از سوی مردم باعث می‌شود که فعالیت خودروسازان زیر سؤال برود و برخی‌ها به آنها اتهام بزنند. لذا توصیه می‌کنم برای آرامش بازار خودرو و حذف تقاضای کاذب، تا سه سال اجازه فروش خودرو را به خریدار ندهند یا هزینه نقل و انتقال به‌صورت سالانه روند کاهشی به خود بگیرد.وی گفت: اعتماد مردم به خودروسازان نباید از بین برود. اگر این اعتماد نباشد مردم دیگر به صنعت خودرو روی نمی‌آورند.خودروسازان باید تعهدات خود را عملی کنند حتی اگر قرار باشد قطعات را از کشورهای ثالث و با هزینه بالاتر تهیه کنند.
با بدبینی به چینی ها نگاه کنیم
وی افزود: خودروسازان پس از برجام شرایط امروز را پیش‌بینی نکردند و این در حالی است که بارها به آنها هشدار دادیم. متأسفانه خودروسازان توجه نکردند و اکنون می‌بینیم با شرایط سختی روبه‌رو هستیم.
مرزبان راد اظهارداشت: اگر ایران قرار است سراغ چینی‌ها برود باید با بدبینی باشد. دیگر خوش بینی هیچ فایده‌ای ندارد. اولویت خودروسازان باید توسعه پلتفرم‌های فعلی باشد.