مهدی شادنوش رییس مرکز پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت درباره سوءتغذیه بیمارستانی بیان کرد: شیوع سوءتغذیه بیمارستانی فقط مربوط به ایران نیست و حتی در بیمارستانهای اروپا هم این موضوع وجود دارد و در برخی کشورها آمار سوء تغذیه بیمارستانی بیش از ۵۰ درصد است که دلایل مختلفی دارد. به طور مثال برخی بیماران داروهایی مصرف میکنند که ممکن است بلع را دچار مشکل کرده یا بیمار دچار کم اشتهایی شود. همچنین برخی بیماران ممکن است عفونت داشته باشند که در عفونتها، بحث تغذیه برای بیمار دشوار میشود.
وی ادامه داد: حتی در زمینه سوء تغذیه بیمارستانی مباحث روانشناسی مثل فکر به بیماری یا فضای بیمارستان هم مطرح است. به هر حال برای بیماریهای مختلف از نوع مواد غذایی و ریزمغذیها از بیماری تا بیماری و حتی فرد به فرد تفاوت دارد.
پزشکان فعال در بیمارستانها به تغذیه توجه ویژه کنند
شادنوش گفت: وقتی درباره سوء تغذیه بیمارستانی صحبت میکنیم، یعنی گروههای پزشکی فعال در بیمارستانها باید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند. در گذشته به طور مثال یک جراح بعد از یک عمل جراحی پیچیده، با اطلاعات کلی در زمینه تغذیه، کالری دریافتی بیمار را تعریف کرده و رژیم غذایی را در پرونده بیمار درج میکرد.
وی افزود: اکنون با توجه به گسترش دانش تغذیه، به صورت تخصصیتر برای تامین مکملها و ریزمغذیها میتوان کارهای بهتری انجام داد. در رشتههای مختلف پزشکی نیز با توجه به پیشرفت علم، تکنیکهای مختلف و جدیدی مطرح میشود و به مرور زمان، خدمات ارتقا پیدا میکند و دانش تغذیه هم همین طور است.
این متخصص تغذیه بالینی اظهار کرد: پس از گذشت دو دهه که کار تغذیه بالینی در بیمارستانها به صورت فعال در حال انجام است و تحقیقات انجام شده، از تغذیه در روند درمان بیماریها استفاده میشود. البته بهتر است افراد از کودکی در زمینه تغذیه آموزش ببینند تا فرد با بنیه قوی دوران کودکی و نوجوانی و جوانی را بگذراند و اگر در دوران بزرگسالی به درمان نیاز داشت، با تدوین برنامههای مناسب تغذیهای میتوانیم روند درمان را بهتر انجام داد.
تغذیه مناسب در بیمارستانها باعث کاهش مدت بستری میشود
رییس مرکز پیوند و درمان بیماریهای وزارت بهداشت بیان کرد: در بخش مراقبتهای ویژه هم نقش تغذیه اهمیت زیادی دارد. به طور مثال با تغذیه رودهای و محیطی میتوان وابستگی بیمارانی که در بخش مراقبتهای ویژه بستری هستند به دستگاههای کمک تنفسی و موارد دیگر را کاهش داد و از عوارض بستری طولانی مدت هم جلوگیری کرد. وقتی فرد با عفونت به بیمارستان میآید، تمایلی به تغذیه ندارد و وقتی تغذیه مناسب نداشته باشد، عفونت نیز وجود دارد و از بین بردن آن دشوارتر میشود. در نتیجه با تغذیه مناسب میتوان طول مدت بستری بیمار را کاهش داد و درمان با کیفیت بهتری را ارائه کرد.
تدوین سنجههای مستقل اعتباربخشی برای تغذیه بیمارستانی
شادنوش درباره نظارت بر وضعیت تغذیه بیمارستانی با استفاده از سنجههای اعتباربخشی بیمارستانی گفت: در دو سال اخیر وضعیت نظارت بر تغذیه بیمارستانی به مراتب بهتر شده است، زیرا تغذیه دارای سنجههای اعتباربخشی قابل توجهی است. تغذیه بیمارستانی شامل دو بخش است که بخش اول مربوط به مرحله خرید مواد اولیه تا پخت و توزیع و نحوه نگهداری غذا و بخش دوم شامل تغذیه بالینی است که مربوط به بخشهای تخصصی میشود. برای همه این موارد سنجههای اعتباربخشی تدوین شده و با هماهنگی انجام شده در حال تدوین سنجههای مستقل تغذیه هستیم تا به عنوان یک شاخص مهم در حوزه بیمارستانها مورد ارزیابی قرار بگیرد.
به گزارش ایرنا، عبدالرضا نوروزی عضو هیات علمی گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز ۲۸ بهمن ۹۸ در همایش بین المللی تغذیه بالینی ایران که در مشهد برگزار شد، در همین رابطه اظهار کرد: طبق بررسی انجام شده هماینک به طور میانگین ۳۵ درصد بیماران بستری در بیمارستانها دچار سوء تغذیه متوسط یا شدید هستند که این میزان در بخش مراقبتهای ویژه به بیش از ۵۰ درصد نیز میرسد.
شادنوش ۳۰ اردیبهشت ۹۸ در همین رابطه به خبرنگار سلامت ایرنا گفته بود: موضوع تغذیه در بیمارستانها، یک مسئله اساسی است و باید به آن توجه ویژه شود، زیرا با توجه به مواردی مانند تغذیه میتوان هزینههای درمان را کاهش داد و درمان سیر بهتری پیدا میکند.
وی بیان کرد: تغذیه یکی از ارکان مهم سیر درمان بیمار است و باید به تغذیه بیمار توجه ویژه شود. در بیمارستانها موضوع تغذیه به صورت تخصصی مطرح است، زیرا ممکن است رژیم غذایی یک بیمار با بیمار دیگر متفاوت باشد. در نتیجه هم سفارش غذای بیمار و هم طبخ غذا و هم سرو غذا درباره بیماران مطرح است. بر همه این موارد توسط متخصصان و کارشناسان تغذیه در بیمارستانها تحت عنوان خدمات غذایی و به صورت حرفهای نظارت میشود.
به هر حال شیوع سوء تغذیه در بیمارستانها اتفاقی است که نمیتوان وجود آن را کتمان کرد یا نادیده گرفت. اتفاقی که دلایل مختلفی دارد و مواردی مانند داروهای مصرفی یا عدم توجه بیماران و کادر درمانی به اهمیت تغذیه در بهبود روند بیماری در ایجاد این اتفاق موثر است.