«جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید در یک مصاحبه با اتهام‌زنی دوباره به ایران، از فشارهای واشنگتن به کشورهای اروپایی برای انتخاب یک گزینه از بین دو گزینه «تعامل و تجارت با ایران» یا «تعامل و تجارت با آمریکا» خبر داد.
مجری «فاکس بیزینس» در ابتدای این مصاحبه به آغاز تحریم‌های آمریکا علیه ایران اشاره کرد و از مشاور امنیت ملی «دونالد ترامپ» پرسید: «انتظار شما از تاثیرات این تحریم‌های روی رژیم ایران چیست؟»
بولتون گفت: «در نظر داریم که فشارهای بی سابقه‌ای روی ایران اعمال کنیم و ماه می بعد از اینکه رئیس‌جمهور اعلام کرد که از توافق هسته‌ای ایران خارج می‌شویم و این تحریم‌ها به صورت مرحله‌ای ابتدا ششم آگوست و مرحله بعدی ۹۰ روز دیگر باز خواهد گشت، شرکت‌های بین‌المللی از همان زمان شروع به در نظر گرفتن این تحریم‌ها کردند. آنها متوجه شدند که چه چیزی در حال بازگشت است، آنها نمی‌خواهند با انتخاب یک گزینه از بین تعامل و تجارت با ایران یا تجارت با آمریکا روبرو شوند. برای آنها انتخاب یک گزینه از بین این دو، انتخابی راحت و ساده خواهد بود.»
وی با حمایت از بروز ناآرامی در برخی مناطق ایران و مرتبط کردن آن با مسائل اقتصادی، گفت: «ما فکر می‌کنیم همین حالا هم در عواقب و نتایج اقتصادی این موضوع همین حالا هم در ایران احساس شده است. نرخ ارز آنها سقوط کرده، ارزش آن در قیاس با ابتدای سال دو سوم پایین آمده، گزارش‌های زیادی مخابره شده مبنی بر اینکه نخبگان و مقام‌های ایرانی در حال خارج شدن دارایی‌ها، ارز، طلا و دیگر دارایی‌ها از کشور هستند، فکر می‌کنم که آنها می‌توانند ببینند که مسیر اقتصاد آنها به کدام سمت در حال حرکت است.»
مجری فاکس نیوز درباره موضع متحدان اروپایی در حمایت از ادامه اجرای برجام سوال کرد و گفت: «آنها اعلام کردند که درصدد حفظ کانال‌های مالی و تجاری با ایران هستند و می‌خواهند ادامه صدور نفت و گاز ایران را تسهیل کنند».
بولتون با لحنی تمسخرآمیز گفت: «موفق باشند. شاید بوروکرات‌ها در پایتخت‌های اروپایی به ویژه بوروکرات‌ها در بروکسل (مقر اتحادیه اروپا) قرار باشد به سطل‌هایی از نفتی که ایرانی‌ها از کشور خارج می‌کنند، برسند، اما شرکت‌های صنعتی بزرگ اروپایی خواهند گفت که ما قرار نیست بخشی از این کار باشیم. البته برخی شرکت‌های کوچک اروپایی خواهند بود که به تجارت با ایران ادامه خواهند داد، اما این شرکت‌ها، ناچیز هستند. روسیه و چین شاید به تعامل با ایران ادامه دهند، اما فکر نمی‌کنم که آنها درباره این موضوع مشتاق باشند و تلاش‌هایشان را برای تعامل با ایران تشدید کنند.»
وی افزود: «به نظر من همه می‌توانند ببینند که ایران در سراسر خاورمیانه به حمایت از تروریسم بین‌المللی ادامه می‌دهد. اقدامات نظامی ستیزه‌جویانه این کشور نشان می‌دهد که باید به آنها آموخته شود که باید رفتارشان را به نحوی واقعی تغییر دهند. صادقانه بگویم که دوستان اروپایی ما هم معتقدند که به ایران نباید به سلاح اتمی دست پیدا کند و ما هنوز هم در این موضوع با هم کاملا متحد هستیم».
مجری آمریکایی با یادآوری اظهار نظر رسمی «فدریکا موگرینی» به نمایندگی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حمایت از برجام، نظر بولتون را در این مورد جویا شد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید جواب داد: «دوباره باید بگویم که شاهدیم که فلسفه و الهیات اروپایی دارد خودش را نشان می‌دهد، اما کار واقعی توسط کسب و کار و تاجران اروپایی انجام می‌شود و این کسب و کارها را بوروکرات‌های اروپایی اداره نمی‌کنند».
مجری فاکس نیوز موضوع مصاحبه را به سمت نگرانی‌ها درباره تاثیرات تحریم علیه ایران بر بهای جهانی نفت و تاثیرات منفی آن بر آمریکا کشاند و نظر بولتون را جویا شد.
بولتون گفت: «نه. من فکر می‌کنم نوسان قیمت نفت به دلیل متغیرهای بسیار دیگری رخ داده و لزوما به دلیل تحریم‌ها نبوده است. ما و دیگران در حال صحبت با کشورهایی بوده‌ایم که در سه سال گذشته در حال واردات نفت ایران بودند تا آنها برای ایران جایگزین پیدا کنند تا شاهد افزایش تولید نفت در جاهای دیگر باشیم و کاهش صدور نفت ایران جبران شود. کاهشی که ما امیدواریم به حد صفر برسد و ما در حال کار در این زمینه هستیم. به خاطر همین تحریم نفتی را فازبندی و مرحله‌ای کردیم تا به ما زمان برای انجام این کار بدهد».
او در بخش دیگری از این مصاحبه گفت که بعد از بازگشت تحریم‌های ایران به سطح قبل از توافق برجام، «ما و بسیاری از اعضای کنگره آمریکا به دنبال اعمال تحریم‌های دیگری هم خواهیم بود».
بولتون همچنین گفت: «تعداد زیادی از شرکت‌های اروپایی همین حالا هم از ایران خارج شدند و انتظار ما آن است که تعداد بیشتری از آنها هم چنین کاری بکنند. اروپایی‌ها برای مدتی فکر می‌کردند که قرار است ما به آنها معافیت بدهیم و به آنها اجازه ادامه تعامل و تجارت با ایران را بدهیم، اما ما این موضوع را صریحا روشن کردیم که صدور معافیت برای تعامل با ایران بسیار نادر خواهد بود. چند دهه قبل کتابی نوشته شده بود که اسمش فکر می‌کنم “شش مرحله سوگواری” بود، اول انکار بود، بعد عصبانیت و در نهایت به پذیرش (سوگواری) ختم می‌شد. باید بگویم که دولت‌های اروپایی در حال حرکت به سمت “پذیرش” هستند، البته برخی در قیاس با دیگران با رغبت کمتری این کار را می‌کنند».
خبرنگار آمریکایی سوال کرد: «اگر شرکتی اروپایی به رغم مواضع آمریکا به تعامل و تجارت با ایران ادامه دهد، شما آن شرکت را تحریم خواهید کرد؟»
بولتون گفت: «بله، آنها تعامل و تجارتی با آمریکا نخواهند داشت. بیایید روشن و واضح صحبت کنیم. به نظر من سهامداران این شرکت‌های اروپایی که هنوز در اندیشه تعامل با ایران هستند، باید از مدیریت این شرکت‌ها بپرسند چرا شما می‌خواهید با بانک مرکزی تروریسم بین‌المللی در جهان تعامل کنید؟»
ترامپ اردیبهشت ماه امسال پس از ماه‌ها ابراز ناخرسندی از توافق هسته‌ای، بالاخره آمریکا را از برجام خارج و فرمان‌هایی را برای احیای تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای رفع‌شده ذیل برجام امضا کرد. دور نخست این تحریم‌ها که عمدتا تجارت فلزات گرانبها و صنعت خودرو را هدف گرفته‌اند، هفته گذشته اعمال شد. دور بعدی تحریم‌ها که تحریم‌های نفتی را هم شامل می‌شود، دی ماه امسال احیا می‌شوند.
با وجود تلاش‌های گسترده آمریکا برای اعمال فشار حداکثری به ایران، بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی مخالفت خود با تحریم‌های یکجانبه آمریکا را اعلام کرده و گفته‌اند تلاش می‌کنند روابط تجاری با تهران را حفظ کنند.
اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده که بازوی تحلیلی وزارت انرژی آمریکا به شمار می‌آید، هفته گذشته در گزارشی اذعان کرد که هنوز مشخص نیست تحریم‌های نفتی آمریکا بتوانند چه میزان از صادرات نفت ایران را کاهش دهند.
