همایون امیرزاده نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کارگروه کاغذ در نشستی که بعد از ظهر امروز (شنبه ۲۰ مرداد) در این وزارتخانه برگزار شد مهمترین اقدامات این وزارتخانه در حوزه کاغذ را برای خبرنگاران شرح داد.
*نیم‌درصد نیاز ۴ ماهه اول سال تولید داخل بوده است
وی در ابتدای این جلسه گفت: این جلسه برای بیان آرایش جدید دولت در حوزه تأمین، تخصیص و توزیع کاغذ است. با توجه به بحران به وجود آمده در بازار کاغذ شاهد حضور پررنگ‌تر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بحث کاغذ خواهیم بود. شکی نیست که کاغذ یک کالای واردات محور در کشور ماست. چراکه از نیاز ۴۰۰ هزار تنی سالانه تنها دو هزار و ۸۰۰ تن کاغذ در چهار ماهه نخست امسال تولید شده که یعنی نیم درصد کاغذ مورد نیاز است. متاسفانه میزان تولید کاغذ در داخل کشور به پایین‌ترین حد خود رسیده و این یعنی نیازمند حضور فعالانه‌تری برای تامین کاغذ هستیم.
این مدیر فرهنگی ادامه داد: در سیاست‌گذاری‌های جدید در بحث کاغذ چندین مورد برنامه‌ریزی مدنظر داشته‌ایم که اگر با قوت و براساس مصوبات عملی شود به نفع حوزه نشر و مطبوعات خواهد بود. شاید مهمترین دستاورد ما حضور جدی ارشاد در بحث قیمت‌گذاری است. موضوعی که براساس یک فرآیند و در کارگروه کاغذ کشور متشکل از تمام ذی‌نفعان، واردکنندگان و تولیدکنندگان و حضور سازمان حمایت از مصرف‌کننده مشخص و نهایی می‌شود. بالاخره یک مرجع رسمی باید قیمت کاغذ در بازار را اعمال و اطلاع‌رسانی می‌کرد.
*۱۲۵ هزار تومان قیمت مصوب برای هر «بند» کاغذ تا پایان فروردین ۹۸
او ادامه داد: خوشبختانه تمام موارد مورد خاص ارشاد محقق شده و ستاد تنظیم بازار مصوبه قطعی در بحث قیمت کاغذ داشته که به تمام زیرمجموعه‌های خود نیز اعلام کرده است. مشخص شدن قیمت کاغذ یعنی نظارت و کنترل بیشتر. بر این اساس نرخ مصوب شده تا اطلاع ثانوی که فعلا تا پایان فروردین ۹۸ در نظر گرفته شده بندی ۱۲۵ هزار تومان است. البته باید تکانه‌های ارزی و افزایش احتمالی خدمات حمل و نقل و… را هم در نظر داشته باشیم که بر قیمت تمام شده اثر می‌گذارد. تمام کاغذهایی که هنوز در گمرک مانده و ترخیص نشده‌اند نیز با تمهیدات در نظر گرفته شده در ۱۰ روز آینده ترخیص می‌شوند تا بازار کاغذ مشکلی برای عرضه نداشته باشد. بانک مرکزی برای نحوه پرداخت بدهی تجاری که کاغذشان در گمرک مانده بود همکاری خوبی داشته. تمام این موارد باعث می‌شود تا سامانه‌های نظارتی کنترل بهتری بر موجودی انبار داشته باشند و آنها نیز موظف شده‌اند تا موجودی خود را به صورت شفاف اعلام کنند.
*۲۶۵ میلیون دلار ارز دولتی برای تامین کاغذ
امیرزاده سپس با اشاره مجدد به نیاز کشور به واردات کاغذ گفت: حالا که نیازمند واردات کاغذ هستیم باید یک نظام وارداتی درست و شفاف هم برای آن داشته باشیم. به همین دلیل با تعداد افراد مورد وصول و صلاحیت‌دار در هر دو وجه نشر و مطبوعات از طرف وزارت ارشاد و وزارت صنعت معدن و تجارت معرفی می‌شوند و از آن طریق برای تخصیص ارز به بانک مرکزی معرفی شوند. در همین راستا در چند روز گذشته نامه‌نگاری‌هایی میان وزیر ارشاد و وزیر صنعت و معدن انجام شد که بر اساس بند ۵ این نامه معاونت فرهنگی و مطبوعات ارشاد انجمن واردکنندگان کاغذ، آموزش و پرورش متقاضیان واردات را به ما معرفی کنند. ۲۶۵ میلیون دلار سهمیه ارزی دولت برای تامین کاغذ چاپ و تحریر روزنامه است که تاکنون ۴۹ میلیارد دلار آن جذب شده است. با معرفی واردکنندگان مورد وصوق برای دریافت ارز می‌توانیم مطمئن شویم که کالا حتما وارد کشور می‌شود. امروز هم در نامه‌ای خطاب به اتحادیه ناشران از آنها خواستیم تا افراد انجمن‌های مورد اعتماد خود را با ما در میان بگذارند.
او همچنین با اشاره به ورود کمیسیون فرهنگی مجلس به بحث کاغذ گفت: تاکنون دو جلسه مشترک با کمیسیون فرهنگی مجلس داشته‌ایم که دو وزیر «فرهنگ و ارشاد اسلامی» و «صنعت و معدن و تجارت» نیز در آن حضور داشتند. قرار شد در ظرف دو هفته آینده نیز این جلسات ادامه داشته باشد تا به تدابیر و برنامه‌ریزی‌های محکم‌تری در حوزه کاغذ برسیم. از دیگر اقدامات ارشاد برای دفع بحران در حوزه کاغذ می‌توان به تلاش برای قرار گرفتن این کالا در لیست اقلام اساسی اشاره کرد. با نامه‌نگاری‌های وزیر ارشاد کاغذ روزنامه چاپ و تحریر و خمیر کاغذ در لیست کالاهای اساسی قرار گرفتند.
امیرزاده در توضیح بیشتر آرایش جدید ساماندهی کاغذ گفت: تاکنون ۱۷ مجموعه برای معرفی به وزارت صنعت، معدن و تجارت به ما معرفی شدند که هفت مورد در بخش معاونت فرهنگی و کاغذ نشر و ۱۰ مورد در حوزه کاغذ مطبوعات از طریق معاونت مطبوعاتی بوده‌اند. با تعیین قیمت پایه نیز سعی کرده‌ایم تا شرایط بازار کنترل و قابل رسیدگی باشد. حضور وزارت ارشاد در کارگروه کاغذ و تعیین قیمت بازار نه به عنوان یک وظیفه و تکلیف قانونی که اقدامی داوطلبانه برای حل مشکلات اهالی چاپ و نشر مطبوعات بود. در هیچ کجای قانون وزارت ارشاد نه برای واردات کاغذ و تامین ارز، نه تعیین قیمت مسوولیتی ندارند. ولی احساس کردیم از ذی‌نفعان زیر حوزه فرهنگ و نشر دفاع کنیم تا بدانند نماینده‌ای مطمئن در دولت دارند.
*برخورد قانون با متخلفان
وی با اشاره به نقش داوطلبانه‌ای که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مطالبه کردن موضوع کاغذ برعهده گرفته است، گفت: اگر کالایی بالاتر از قیمتی که ستاد تنظیم بازار ارائه شود آن وقت است که این ستاد ورود خواهد کرد و در شرایط کنونی این اتفاق افتاده است و ما در ستاد تنظیم بازار این موضوع را دنبال می‌کنیم که اگر این قیمت کارشناسی است که هست اگر بالاتر عرضه شود گران‌فروشی است و برخورد با آن در قانون دیده شده است و دیگر این که اگر کالا در انباری باشد و به فروش نرسد حکم احتکار دارد که در هر دو مورد هم قانون با آنها برخورد خواهد کرد.
امیرزاده گفت: بیش از ۴ هزار مورد به قیمت ۱۴ میلیارد تومان پرونده پرونده تخلفات شکل گرفته که نشان دهنده‌ها پیگیری‌های ما در این زمینه است ولی در زمینه قیمت‌گذاری میزان عرضه و تقاضا تعیین‌کننده است.
این مقام مسئول در وزارت ارشاد در پاسخ به اینکه چه کسی صلاحیت این افراد را تایید کرده گفت: قبل از سال ۸۴ و ۸۵ وزارت ارشاد حواله کاغذ صادر می کرد پس تمام واردکننده‌ها شناخته شده هستند و ارشاد آنها را می‌شناسد و در فهرستی که مشاهده می‌کنید که افراد مذکور وارد کننده هستند و کسانی نیستند که یک‌شبه به وجود آمده باشند و بعد هم نیست شوند. همچنین نامه‌ای که خطاب به اتحادیه ناشران نوشتیم نشان می‌دهد که نیاز داریم که این عرصه در اختیار کسانی قرار گیرد که شناخت کافی از آنها داریم. زیرا بسیاری از آنها سال گذشته واردکننده بودند ولی به اندازه نیاز خودشان واردات داشته‌اند. اگر قرار بود مسیر باز باشد امروز جلوی وزارت ارشاد صف تشکیل می‌شد ولی اولویت ما افرادی هستند که شناخته شده هستند و در حوزه مطبوعات و نشر فعال هستند.
*صادرات کاغذ ممنوع شد!
وی اضافه کرد: در زمینه قیمت اگر وزارت ارشاد حرف بزند خیلی محلی ندارد بلکه ستاد تنظیم بازار تعیین‌کننده است و ما هم در آن ستاد حضور داریم و گزارش‌های دقیق‌تر در اختیار رسانه‌ها قرار خواهیم داد البته ستاد تنظیم بازار قیمت‌های ما را تایید و اعلام کرده است. یکی از مصوبات ستاد تنظیم بازار این بود که صادرات هرنوع کاغذ چاپ و تحریر به خارج ممنوع شده است.
مدیر کل روابط عمومی وزارت ارشاد در این نشست گفت: مجموعه تشکل‌ها و بنگاه‌های مطبوعاتی و افراد مورد تایید تشکل‌های مرتبط که توان مالی لازم و صلاحیت واردات (کارت بازرگانی و سابقه واردات) داشته باشند و بتوانند نیازهای حوزه‌های خود را برطرف کنند ما استقبال می‌کنیم. ما شرایط را فراهم می‌کنیم که مجموعه‌های توانمند بتوانند توازن را در تشکل‌های خود برقرار کنند. همچنین ضمانت‌های لازم از واردکننده صورت گرفته و قیمت عرضه باید منطقی باشد و سود حداقلی برای فروش در نظر گرفته شده است.
امیرزاده گفت: ما بر اساس نامه‌هایی که از سوی اتحادیه ناشران تهران تایید می‌شود، وارد عمل می شویم همچنین مرحله دوم فهرست در حوزه مطبوعات و نشر را طی ۲۰ روز آینده به وزارت صنعت، معدن، تجارت معرفی خواهیم کرد. در این زمینه قطعا واردکننده‌های دارای صلاحیت که همواره یاری‌گر حوزه نشر بوده‌اند مورد توجه هستند و چنانچه موسساتی باشند که بتوان به آنها اطمینان کرد مورد حمایت قرار خواهند گرفت. آن چیزی که در ستاد تنظیم بازار مطرح شده که واردکنندگان مورد تایید وزارت ارشاد هستند و اگر خارج از این فهرست فردی وارد شود خلاف خواهد بود.
*رشد منفی واردات در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶
او در پاسخ به سوال فارس مبنی بر نحوه نظارت بر توزیع کاغذ گفت: این سهمیه تخصیص پیدا کرده در حوزه کاغذ یله و رها نخواهد بود و این اقدام شایسته‌ای است و این که تشکل‌های معتمد وارد شده‌اند اطمینان‌بخش است. اما در این زمینه واردات با قیمت تمام شده واقعی صورت گرفته و از مکانیزم‌های سازمان حمایت استفاده خواهد شد و واردکنندگان با سود حداقلی کاغذ را عرضه خواهند کرد. همچنین توزیع موضوع دیگری بود که با آن روبه‌رو هستیم، زیرا ورود کاغذ به کشور بد نبوده در حالی که نیاز کاغذ بیشتر در بخش روزنامه ۷۰ هزار تن، در بخش چاپ و نشر ۳۲۰ هزار تن و در بخش کاغذ بالکی ۱۵۰ هزار تن است.
امیرزاده ادامه داد: واردات ۴ ماهه اول سال ۹۶ برای کاغذ روزنامه ۲۶ هزار تن بوده که در ۴ ماهه سال اول ۹۷، ۱۵ هزار تن بوده است و این نشان‌دهنده کاهش واردات در این زمینه است. در زمینه کاغذ چاپ و تحریر هم ما سالانه ۳۲۰ هزار تن نیاز سالانه داریم که در ۴ ماهه اول سال ۹۶، ۱۰۹ هزار تن بوده و در ۴ ماهه اول سال ۹۷ این میزان به ۸۳ هزار تن رسیده است که با افول ۲۴ درصدی واردات روبه‌رو بوده‌ایم. این میزان کاغذ باید به کشور وارد شود اما پیش از این بخشی از آن در اختیار واردکنندگان مورد تایید نبود و ما نمی‌توانیم یقه کسی را بگیریم ولی وقتی معتمدین ما این کار را انجام دهند می‌توانیم نظارت داشته باشیم.
