سهم ۲ درصدی نیروهای مسلح از ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان

چرا شرکت‌های دولتی هزینه های خود را شفاف سازی نمی‌کنند؟

هر ساله زمان بررسی لایحه بودجه که فرا می‌رسد، عده ای نیز با اشاره به موسسات خاص و غیر دولتی که سهمی از بودجه کشور دارند، این ادعای نخ‌نما شده را پیش می‌کشند که مقصر عمده مشکلات اقتصادی کشور، نهادهای غیر دولتی‌ای هستند که از دولت بودجه های کلان می‌گیرند.

با بررسی میزان و درصد بودجه دریافتی نهادهای زیر مجموعه دولت و نهادهای غیر دولتی، شفاف خواهد شد که بودجه کلانی که باید هزینه مردم و کشور شود، هر ساله در اختیار کدام نهادها قرار می‌گیرد.

سهم نهادها از بودجه
بودجه مصوب سال ۱۳۹۷، حدود ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان است که جدول مشهور به ۱۷ که موسسات خاص غیر دولتی را شامل می‌شود طبیعتاً سهمی از این بودجه دارند. گرچه جریان اصلاح‌طلب و حامیان دولت این نهاد ها و مشخصاً سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به دریافت بخش قابل توجهی از این بودجه متهم می‌کنند، اما در واقع نه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که همه ارگان‌های نظامی تحت عنوان نیروهای مسلح تنها حدود ۴ درصد از میزان بودجه هر سال را به خود اختصاص می‌دهند. علاوه بر این، باید به این نکته نیز اشاره شود که از ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه مصوب سال جاری، سهم نهاد ها و شرکت‌های زیر نظر و وابسته به دولت، بیش از ۸۰۰ هزار میلیارد تومان می‌باشد.

به عبارتی دیگر دو سوم از بودجه مصوب سال ۹۷ به تبعیت از سالهای گذشته، به حساب مجموعه های دولتی واریز می‌شود.

البته لازم به ذکر است که ۸۰۰ هزار میلیارد تنها مربوط به شرکت‌هایی است که بیش از ۵۰ درصد سهام آنها در اختیار دولت است و این رقم مجموعه هایی که سهم دولت از آنها از ۵۰ درصد کمتر است را شامل نمی‌شود.

بودجه سپاه چقدر است؟
همانطور که ذکر شد، کل سهم نیروهای مسلح، چه ارتش و چه سپاه پاسداران از بودجه، تنها ۴ درصد است. اما از آنجایی که سپاه همیشه در مظان این اتهام بوده است که بخش قابل توجهی از منابع مالی کشور را می‌بلعد، اشاره به این نکته ضروری است که کل سهم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از بودجه کشور، حدود ۲ درصد است. یعنی از ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه مصوب امسال، تنها ۲۶ هزار میلیارد آن با اهداف تامین هزینه های نظامی در اختیار سپاه قرار می‌گیرد.

شفافیت خوب است، اما برای همه
اینکه برخی اشخاص و جریانها دائماً از عدم شفافیت در کشور، به ویژه در نهادهای غیر دولتی مانند آستان قدس رضوی، ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) و سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی می‌نالند، اما سخنی از شرکت‌های وابسته به دولت که بیش از دو سوم بودجه هر سال را به خود اختصاص می‌دهند، به میان نمی‌آورند نشان از غرض ورزی و سیاسی کاری شان در مطالبه شفافیت دارد. کسانی که مدعی مردمی بودن دارند و خواستار شفافیت هستند، خصوصاً دولت و حامیان‌اش، باید برای مردم شفاف سازی کنند که از میزان بودجه کشور، چه میزان اش برای نهادهایی مانند سپاه و آستان قدس است و چه درصدی از بودجه سهم مجموعه های دولتی می‌شود؟
در ثانی باید از مدعیان شفافیت که از قضا اکثرشان حامی دولت هستند، پرسید که بودجه دریافتی شرکت‌های دولتی چگونه هزینه و تکلیف سود حاصله از آن چه می‌شود؟ میزان مالیات این شرکت‌ها چه مقدار است؟

در حالی که دوسوم بودجه، بودجه ی شرکتهای دولتی و بانکها است، اما اصلا در بودجه به این مجموعه ها اشاره‌ای نمی‌شود و در نتیجه امکان هیچ نظارتی برای دستگاههای نظارتی مثل دیوان محاسبات و سازمان بازرسی ایجاد نمی‌شود. عامل اصلی پرداخت حقوقهای نجومی نیز همین بود. وقتی در بودجه مشخص نشده باشد که درآمد حاصله از فعالیت شرکت های زیر نظر دولت چطور باید هزینه شود، نتیجه اش این می‌شود که تعدادی به عنوان هیئت مدیره شرکت به نفع خود تصمیم گیری می‌کنند که چطور می‌توان پول بیت‌المال را به تصرف شخصی خودشان در آورند.

شفافیت خوب است. اما نه فقط برای نهادی مثل سپاه که تنها ۲ درصد از بودجه را در اختیار دارد. باید برای مردم شفاف سازی شود که تکلیف آن ۸۰۰ هزار میلیارد تومانی که در اختیار دولتی ها است چه می‌شود؟