چند روزی است که فرآیند استخدام آموزگاران در آموزش و پرورش به مرحله ارزیابی رسیده است و داوطلبان پس از دعوت به یکی از حوزه‌های از پیش تعیین شده، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
آن طور که سجاد صدیقی مشاور وزیر آموزش و پرورش و مسئول پروژه‌های استخدامی وزارت آموزش و پرورش گفته است تلاش نظام آموزشی بر این است که تمامی فرآیندهای استخدامی آموزگاری ابتدایی و استثنایی تا پایان هفته آینده به پایان برسد و نتایج تا نیمه شهریور اعلام شود.
از آنجا که آموزش و پرورش بنا دارد گزینش و ارزیابی را به این شیوه جدید برای آزمون‌های استخدامی دیگر هم به کار گیرد؛ و از آنجا که این شیوه جدید گزینش با اعمال نظر سازمان امور اداری و استخدامی اجرایی شده و قرار است مشابه این گزینش در آزمون‌های استخدامی دیگر نهادها هم به کار رود؛ در این گزارش قصد داریم تا فرآیند گزینش و ارزیابی داوطلبان پذیرفته شده در آزمون کتبی را شرح دهیم.
ارائه و تطبیق مدارک ایستگاه ابتدایی فرآیند استخدام است
در آزمون استخدامی آموزگار ابتدایی و استثنایی برای اولین سه برابر ظرفیت مورد نیاز به عنوان پذیرفته شدگان مرحله کتبی برای گزینش معرفی شده‌اند تا دست آموزش و پرورش برای انتخاب پذیرفته شدگان کاملاً باز باشد.
سجاد صدیقی مسئول پروژه‌های استخدامی وزارت آموزش و پرورش معتقد است برای انتخاب آموزگار ابتدایی بیشتر از توانمندی علمی داوطلب که در آزمون کتبی مشخص شده است؛ توانمندی معلمی و ویژگی‌های تربیتی وی حائز اهمیت است.
به همین منظور داوطلبان سه برابر ظرفیت به محل‌های تعیین شده برای ارزیابی و گزینش فراخوانده شدند.
در ابتدا هر یک از داوطلبان لازم است اصل مدارک هویتی خود را به همراه یک کپی از این مدارک تحویل متصدی میز شماره یک دهد. تطبیق کپی با اصل مدرک هویتی در این مرحله صورت خواهد گرفت.
پس از آن مدرک تحصیلی و مدارکی که نشان دهنده سوابق کاری فرد است ارائه خواهد شد. زمان فارغ التحصیلی باید پیش از زمان برگزاری آزمون کتبی باشد.
برای داوطلبینی که رشته تحصیلی آنان مغایر با رشته‌های مندرج در دفترچه آزمون باشد؛ ارائه سابقه کار معلمی حداقل به مدت دو سال در یکی از مدارس ضروری است.
همچنین اگر فرد خواهان استفاده از امتیاز بومی است لازم است مدارک سکونت در آن منطقه را در همین مرحله ارائه کند. شهر تهران و کلانشهرها فاقد چنین امتیازی هستند اما برای سایر شهرستان‌ها درج نام شهرستان به عنوان محل تولد در شناسنامه داوطلب و یا یک استشهادیه محلی ممهور به مهر کلانتری فراجا مستقر در همان شهرستان که نشان دهد داوطلب به مدت ۵ سال در این شهرستان سکونت دارد برای استفاده از امتیاز بومی بودن مورد نیاز است.
سوابق ایثارگری، فرزند خانواده شهید و ایثارگر و متأهل بودن داوطلب هر یک امتیاز خود را دارد.
همچنین داوطلبان مرد لازم است کارت پایان خدمت و یا معافیت از آن را ارائه کنند.
همین شرایط فوق موجب می‌شود بخشی از داوطلبان اصلاً به سه مرحله اصلی گزینش نرسند.
سه مرحله گزینش، با سه هدف متفاوت
آزمون استخدامی آموزگاری ابتدایی و استثنایی امسال اولین آزمونی است که فرآیند گزینش جدید آموزش و پرورش برای آن اعمال می‌شود.
فرآیند گزینش جدید آموزش و پرورش یک ماراتن حدوداً هشت ساعته است که در سه مرحله طراحی شده است. هدف از این گزینش جدید شناسایی تمامی ظرفیت‌ها، ویژگی‌های شخصیتی و اعتقادی و همچنین بررسی توانمندی علمی و عملی داوطلب برای معلم شدن است.
مرحله اول که به آن مرحله مصاحبه عمومی هم می‌گویند مرحله شناسایی توانمندی داوطلب در ارائه مطلب است. داوطلب باید در این مرحله نشان دهد تا چه میزان توانایی تدریس و ارائه مطلب را دارد.
همچنین در این مرحله نحوه ارتباط گیری داوطلب با کودک مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
در مرحله دوم نحوه ارتباط داوطلب با والدین دانش آموز مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نقش والدین را ارزیابان آموزش و پرورش بازی می‌کنند. یک سناریو از پیش طراحی شده در برابر داوطلب قرار می‌گیرد.
این سناریو حاوی شرایط ویژه ای است که یک دانش آموز دارد یا مشکلی است که برای کودک پیش آمده است. داوطلب لازم است به خوبی شرایط دانش آموز را برای والدین فرضی تشریح کند، توضیحات آنان را بشنوند و با کمک همدیگر برنامه‌ای برای بهبود وضعیت دانش آموز طراحی کند.
مرحله سوم شباهت‌هایی با بازی مافیا دارد؛ چند نفر از داوطلبان که به نوعی رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند گرد یک میز می‌نشینند و همراه با تعدادی ارزیاب در خصوص یک موضوع بحث گروهی خواهند داشت. شناسایی نظرات و اعتقادات داوطلب و همچنین میزان سواد، دانش و اطلاعات داوطلب در این مرحله رصد خواهد شد.
رصد آنلاین وضعیت ارزیابی داوطلبان به صورت کشوری است و هر ۶۰۰ تیم ارزیاب به سیستم‌های کامپیوتری و اینترنتی متصل هستند و تمامی فرم‌های ارزیابی به محض تکمیل برای مرکز پشتیبان ارسال می‌شوند.
مسئولان نظام آموزشی مدعی هستند که امکان دخل و تصرف در این فرم‌ها برای هیچ‌کس ممکن نیست.
هر ۶۰۰ تیم ارزیاب در سراسر کشور به سیستم‌های کامپیوتری و اینترنتی متصل هستند و تمامی فرم‌های ارزیابی به محض تکمیل برای مرکز پشتیبان ارسال می‌شوند و امکان دخل و تصرف در این فرم‌ها برای هیچ‌کس ممکن نیست.
اگر چه آموزش و پرورش نیاز شدیدی به نیروی معلم دارد با این حال صدیقی مسئول پروژه‌های استخدامی وزارت آموزش و پرورش می‌گوید نظام آموزشی قرار نیست به هر قیمتی نیرو جذب کند.
وی معتقد است؛ ارزیابی‌های پیش رو ممکن است به خالی ماندن صندلی‌های بیشتری در آموزش و پرورش منجر شود اما نظام آموزشی کشور مصمم است هر نیرویی را جذب نکند. نظام آموزشی می‌تواند از بازنشستگان دارای رتبه مناسب بخواهد این کمبود نیرو را که مختص به همین سال‌ها است جبران کنند.
