تاریخ: 11:56 :: 2021/07/18
جنگل و جنگل‌بان در محاصره دود و آتش

آتش به جان جنگل‌های زاگرس افتاده است، روزی نیست که خبری از وقوع حریق در مناطق جنگلی در کشور به گوش نرسید، هر کدام از این حریق‌ها سرمایه‌های ملی را از بین می‌برد، درختانی که برای به ثمر رسیدن آن‌ها سالیان سال زمان صرف شده در کسری از ثانیه طعمه حریق می‌شوند و شاید جایگزینی آن‌ها دیگر امکانپذیر نباشد.

آتش به جان جنگل‌های زاگرس افتاده است، روزی نیست که خبری از وقوع حریق در مناطق جنگلی در کشور به گوش نرسید، هر کدام از این حریق‌ها سرمایه‌های ملی را از بین می‌برد، درختانی که برای به ثمر رسیدن آن‌ها سالیان سال زمان صرف شده در کسری از ثانیه طعمه حریق می‌شوند و شاید جایگزینی آن‌ها دیگر امکانپذیر نباشد.

به گزارش ایسنا، آتش‌سوزی در جنگل یک ابر بحران محسوب می‌شود، این ابر بحران می‌تواند زمینه‌ساز انواع بحران‌های زیست‌محیطی از جمله کاهش تنوع زیستی، انقراض گونه‌ها، گرمایش زمین و برهم خوردن تعادل اکولوژیک باشد.

جنگل‌های زاگرس نسبت به سایر رویشگاه‌های جنگلی کشور به دلیل شرایط جغرافیایی، اقلیمی و انسانی که در آن‌ها حاکم است، بیشترین حساسیت و ریسک را در رخداد آتش‌سوزی و مهم‌تر از آن گسترش سریع و وسیع آتش را خواهد داشت، به همین دلیل سیاست‌های مدیریتی حاکم بر جنگل‌های این منطقه به طور جدی باید مورد بازاندیشی قرار گیرند.

آتش‌سوزی‌های اخیر در زاگرس حساسیت فضای عمومی و رسانه‌ای کشور را نسبت به جنگل‌های این رویشگاه وسیع برانگیخته است که از این ظرفیت ایجاد شده می‌توان برای بیان مظلومیت طبیعت این منطقه در برابر انواع شکل‌های تخریب از جمله تغییر کاربری، توسعه کشاورزی و دامداری، بهره‌برداری‌های بی‌رویه برای مصارف سوختی، خشکیدگی و … بهره برد.

منطقه حفاظت شده هلن یکی از بکرترین مناطق جنگلی در چهارمحال و بختیاری محسوب می‌شود که در این منطقه گونه‌های بسیار نادری از درختان بلوط وجود دارد، در هفته‌های اخیر چند مورد حریق در این منطقه حفاظت شده رخ داده است و به گفته مسئولان استانی یکی از این حریق‌ها در پرتراکم‌ترین بخش‌های این منطقه بوده است.

گاهی اطفای حریق به‌علت صعب‌العبور بودن مناطق جنگلی، کمبود نیرو و تجهیزات با مشکل مواجه می‌شود، خوشبختانه جوامع محلی در چهارمحال و بختیاری نقش بسزایی در اطفای حریق و جلوگیری از گسترش حریق دارند، متاسفانه در سال گذشته نیز یکی از نیروهای امدادی جمعیت هلال‌احمر در فرآیند اطفای حریق جنگل‌های استان جان خود را از دست داد و امسال نیز یکی از چوپانان نیز جان خود را به‌علت حریق از دست داد، اما مرگ وی به‌علت حریق تایید نشد.

وقوع ۱۲ فقره حریق در مناطق جنگلی و مرتعی چهارمحال و بختیاری از ابتدای سال‌جاری

سید اسماعیل صالحی- مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت جنگل‌های این استان و حریق‌های رخ داده در عرصه‌های جنگلی و مرتعی، اظهار کرد: عامل بیش از ۹۰ درصد حریق‌های جنگلی و مرتعی در این استان انسانی است، از ابتدای سال‌جاری ۱۲ فقره حریق در این عرصه‌ها رخ داده است.

وی افزود: از تعداد حریق‌های رخ داده هفت فقره در عرصه‌های جنگلی به وسعت ۴.۲ هکتار و پنج فقره در عرصه‌های مرتعی به وسعت شش هکتار  در سال‌جاری بوده است.

صالحی با اشاره به اینکه تدابیر لازم برای بحث پیشگیری و مقابله با حریق در عرصه‌های جنگلی و مرتعی اندیشیده شده است، گفت: نیروهای حفاظتی و همیاران طبیعت آموزش‌های لازم برای بحث اطفای حریق دیده‌اند، تمامی تجهیزات اطفای حریق در چهارمحال و بختیاری آماده‌ به‌کار هستند، تجهیزات اطفای حریق اختصاص یافته به استان در سال‌جاری در شهرستان‌ها و بین همیاران طبیعت توزیع شده است.

مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه تعداد حریق‌های رخ داده در استان از ابتدای سال‌جاری بالا بوده اسـت، عنوان کرد: اما خوشبختانه از گسترش حریق جلوگیری شد و این حریق‌ها خسارت چندانی در پی نداشت، جوامع محلی نقش موثری در اطفای حریق سریع در مناطق جنگلی و مرتعی دارند.

وی یادآور شد: مردم نقش موثری در کاهش خسارات حریق دارند، مردم اگر شاهد دود و ایجاد حریق در جنگل‌ها و مراتع بود، سریعا موضوع را به شماره‌های ۱۵۰۴ و ۱۳۹ گزارش کنند تا حریق در کمترین زمان ممکن و قبل از گسترش اطفا شود.

صالحی با بیان اینکه در چهارمحال و بختیاری بالگرد اطفای حریق وجود ندارد، بیان کرد: در حال حاضر در حال احداث یک پد برای فرود بالگرد اطفای حریق در شهرستان لردگان هستیم، این پد تا ۱۰ روز آینده آماده بهره‌برداری می‌شود، در صورت وقوع حریق گسترده در مناطق جنگی از سایر استان‌ها بالگرد اعزام خواهد شد، یک فروند بالگرد نیز متعلق به هلال‌احمر در استان وجود دارد.

مدیرکل منابع‌طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به حریق‌های رخ داده شده در استان‌های مجاور، گفت: نیروهای حفاظتی این استان آمادگی لازم برای کمک برای اطفای حریق در این استان‌ها را دارند، اما تاکنون از این استان درخواست کمک نشده است.

بیش از ۹۵ درصد حریق‌ها در مناطق جنگلی و مرتعی منشاء انسانی دارد

شهرام احمدی- مدیرکل سازمان حفاظت از محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه بیش از ۹۵ درصد حریق‌ها در مناطق حفاظت شده منشاء انسانی دارد، اظهار کرد: این حریق‌ها عموما غیرعمدی و اثر بی‌احتیاطی کشاورزان، دامداران، چوپانان و گردشگران در این مناطق رخ می‌دهند.

وی با تاکید بر اینکه آتش‌سوزی و خشکسالی رابطه مستقیمی باهم دارند، عنوان کرد: در هر جای دنیا که شاهد تشدید خشکسالی باشیم، حریق نیز افزایش پیدا می‌کند، زمانی‌ که خشکالی رخ می‌دهد و همزمان با آن رطوبت خاک کم و دما نیز افزایش پیدا می‌کند که این عوامل بستر ایجاد حریق در عرصه‌های جنگلی و مرتعی را فراهم می‌کند.

احمدی با بیان اینکه باید در شرایط خشکسالی بحث آموزش جوامع محلی برای مباحث پیشگیری از حریق مورد توجه قرار بگیرد، خاطرنشان کرد: نقش مشارکت مردم و جوامع محلی در اطفای حریق اساسی است، عموما جوامع محلی در بحث اطفای حریق پیشتاز هستند.

مدیرکل سازمان حفاظت از محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه نقاط داغ از نظر خطر وقوع حریق در استان شناسایی شده است، بیان کرد: خوشبختانه همکاری بین دستگاهی افزایش پیدا کرده است، در نقاط شناسایی شده اقداماتی مانند ایجاد آتش‌بر انجام شده و تجهیزات اطفای حریق مانند دمنده و آتش‌کوب به این مناطق اختصاص داده شد.

وی تصریح کرد: باید در چهارمحال و بختیاری چند پایگاه اطفای حریق جنگل و مرتع ایجاد شود، همچنین یک پایگاه اطفای حریق هوایی در این استان مورد نیاز است، در مناطق صعب‌العبوری که حریق رخ می‌دهد، نیروها باید حدود پنج ساعت پیاده‌روی کنند تا به منطقه برسند، این موضوع باعث گسترش حریق می‌شود.

احمدی ادامه داد: با استفاده از بالگرد می‌توان نیروها را سریعا به محل اعزام و از گسترش حریق جلوگیری کرد، همچنین این بالگردها مجهز به سبد آبپاش هستند و می‌تواند در اطفای حریق موفق عمل کنند.